တစ်သျှူးပျော့ ဆာကိုမာကင်ဆာဟာ ကင်ဆာတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ကြွက်သား၊ အာရုံကြော၊ အရွတ်၊ အဆီနဲ့ ပြန်ရည်ကြော၊သွေးကြောနံရံတွေအပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့တွယ်ဆက်တစ်သျှူးပျော့တွေမှာ ကြီးထွားတာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာကို အဓိကအမျိုးအစားနှစ်မျိုးခွဲခြားနိုင်ပါတယ်-
၀ - ၁၈ နှစ်အကြားဖြစ်သော ကလေးဘဝ ကင်ဆာ တွေအားလုံးရဲ့ အကြောင်းအရင်း ၇ ရာခိုင်နှုန်းဟာ တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာဟာ ကလေးငယ်တွေမှာ အဖြစ်များပြီး NRSTS ကတော့ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်တွေမှာ ပိုဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာရဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအပြုအမူတွေအလိုက် နေရာအလိုက် ပြင်းထန်မှု ကနေ ကနေ အလွန် ပျံ့ပွားမှုမြင့်မားခြင်းထိ ရှိပါတယ်။
တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာကို သူတို့အတူဆုံးတစ်သျှူးရဲ့ နာမည်အတိုင်း ပေးထားတာဖြစ်ပါတယ်-
အချို့သော မျိုးရိုးဗီဇဆက်ခံမှု အခြေအနေများက ကြွက်သားပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာကျောက်ကပ်အကျိတ်တစ်ခုမြင့်မားစေသည်။ အိုင်ယွန်နိုက်ဇင်း ရောင်ခြည်သင့်ခံရသည့် ကလေးသူငယ်များတွင်လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်မားသည်။ တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာအတွက် ကုသမှုမှာ ခွဲစိတ်ခြင်၊ ဓာတုကုထုံး နှင့် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်။
"ဆေးမကုတာနှစ်နှစ်ရှိပြီ၊၊ ကင်ဆာမရှိတော့ဘူးဆိုပေမယ့် ငါးနှစ်တော့ မကြာသေးဘူးလေ။ အချိန်တွေကုန်လာတာနဲ့အမျှ စိုးရိမ်မှုတွေကလည်း ပြောင်းလဲသွားတာကို တွေ့ရတယ်။ ကင်ဆာကိုစိုးရိမ်စိတ်ကတော့ ရှိသေးတယ်။ ၆-လ ဆေးစစ်မှုအချိန်နီးလာတိုင်း 'Scanရိုက်ရမှာစိုးရိမ်မှု' ကတော့ ဖြစ်လာသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် အခု ပိုပြီးလေ့လာရှာဖွေနေမိတာက ကုသပြီးနောက်ပိုင်း သက်ရောက်မှုတွေပါ။ အထူးသဖြင့် ပရိုတွန်ဓာတ်ရောင်ခြည်နဲ့ သက်ဆိုင်ပါတယ်။ဘာမျှော်လင့်ရမယ်ဆိုတာကို သိရလောက်အောင် ကြာကြာမလုပ်ခဲ့ရတာကြောင့်ပါ။"
_ မီချယ်၊ရိုင်းရဲ့အမေ
ရိုင်းဟာ သူ့မျက်လုံးနောက်မှာ ဖြစ်ပွားတဲ့ ရှားပါးကင်ဆာနှစ်မျိုးကို ကုသနေတာပါ။ အဆိုပါနှစ်မျိုးက အရိုးဆက်ကြွက်သား ဆာကိုမာကင်ဆာနဲ့ အာရုံကြောနဲ့ အသားပျော့တစ်သျှူး တွေမှာ ဖြစ်တဲ့ ရှားပါးကင်ဆာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ကုသမှုတွေမှာ ခွဲစိတ်မှု၊ ဓာတုကုထုံး နဲ့ ပရိုတွန်ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးပါဝင်ပါတယ်။
တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာဟာ နှစ်အတော်ကြာမှ ပြန်ဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။ အကျိတ်ဟာ တူညီတဲ့နေရာ(တစ်နေရာတည်း ပြန်ဖြစ်မှု)မှာပဲ ပြန်ဖြစ်နိုင်ပါတယ် သို့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တခြားနေရာ(အဝေး ပြန်ဖြစ်မှုအနေနဲ့)မှာလည်း ပြန်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ကုသမှုများပြီးဆုံးပြီးနောက် ပြန်လည်ဖြစ်ပွားမှုကို စောစီးစွာသိရှိနိုင်ဖို့ နောက်ဆက်တွဲဂရုစိုက်မှု လူနာတွေက လက်ခံရပါလိမ့်မယ်။ လိုအပ်တဲ့စစ်ဆေးမှုအမျိုးအစားများနဲ့ လူနာတွေ ဘယ်နှကြိမ် ဆေးစစ်ရမယ်ဆိုတာကို ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့က တိကျတဲ့အကြံပေးမှုများ ပြုလုပ်ပါလိမ့်မယ်။
တစ်သျှူးပျော့ဆာကိုမာကင်ဆာ ကုသခံထားရတဲ့ကလေးတွေဟာ ရောဂါကုထုံးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ နောက်ပိုင်းသက်ရောက်မှုများကို ခံစားရနိုင်ခြေရှိပါတယ်။ သီးခြားပြဿနာများဟာ အကျိတ်ရဲ့ တည်နေရာနဲ့ လက်ခံရရှိတဲ့ ကုထုံးအမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပါတယ်။
ခွဲစိတ်မှုဆိုင်ရာရေရှည်သက်ရောက်မှုမှာ အသွင်အပြင်ပြောင်းလဲမှုနဲ့ အသုံးဝင်မှုဆုံးရှုံးခြင်းတွေ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။
ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးနဲ့ ရောဂါပျောက်ကင်းသွားသူတွေဟာ ဒုတိယကင်ဆာများ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေမြင့်မားတဲ့အပြင် ကုသမှုကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုချို့ယွင်းခြင်း၊ အရိုးရောဂါ နဲ့ တခြားပြဿနာတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။
ဆေးဝါးဆိုင်ရာသီးခြားနောက်ကျသက်ရောက်မှုတွေကြောင့် စနစ်ကျတဲ့ဓာတုကုထုံးနဲ့ကုသပြီး ပြန်ကောင်းလာသူတွေကို စောင့်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ အဆိုပါသက်ရောက်မှုတွေမှာ နှလုံးပြဿနာများ၊ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း၊ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာပြဿနာများ၊ အန်ဒိုခရိုင်းဟော်မုန်းပုံမှန်မဟုတ်ခြင်းနဲ့ ဒုတိယကင်ဆာများဖြစ်ပွားနိုင်ခြင်း တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
ရောဂါပျောက်ကင်းသွားသူတွေအားလုံးဟာ ပုံမှန်ကာကွယ်စစ်ဆေးမှုကို မူလဆရာဝန်တစ်ယောက်ဆီကနေ ဆက်လက်ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။ ယေဘုယျ ရောဂါနဲ့ ကျန်းမာရေးကာကွယ်မှုအတွက် ရောဂါပျောက်ကင်းသွားသူတွေဟာ ကျန်းမာတဲ့နေထိုင်မှုပုံစံနဲ့ အစားအသောက်အလေ့အကျင့်ကို မွေးမြူသင့်ပါတယ်။
---
ပြန်လည်သုံးသပ်ခဲ့သည့်ရက်စွဲ- ဇွန်လ 2018