အဓိကအကြောင်းအရာ skip

ကြိုဆိုပါသည်

Together သည် - လူနာများနှင့် မိဘများ၊ မိသားစုဝင်များနှင့် သူငယ်ချင်းများအပါအဝင် - ကလေးကင်ဆာကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိသူတိုင်းအတွက် ရင်းမြစ်အသစ်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။

ပိုမိုလေ့လာရန်

ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း ကြားခံတစ်ရှူး မှ ဖြစ်သော အဖုအကျိတ်ကင်ဆာ

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်း

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဦးနှောက်၏ ထောက်ကန်တစ်ရှူးကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် ကွန်ရက်ဆဲလ်များမှ ကြီးထွားလာသည့် အကျိတ်ဖြစ်သည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် ဦးနှောက်အတွင်းရှိ အာရုံကြောအမြှေးများကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် အော်လီဂိုဒင်ဒရိုဆိုက် ကွန်ရက်ဆဲလ်များမှ ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် ဦးနှောက်ကြီးတွင် အဖြစ်များပြီး ထက်ဝက်မှာ ဦးနှောက်ရှေ့ပိုင်းဖုတွင် ဖြစ်တည်တတ်သည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် အရွယ်ရောက်သူများတွင် အဖြစ်များပြီး အမျိုးသားများတွင် အနည်းငယ်ပိုဖြစ်သည်။ ကလေးများနှင့် ဆယ်ကျော်သက်များတွင် ရှားရှားပါးပါးဖြစ်တတ်ပြီး အသက် ၁၄ နှစ်အောက် ကလေးများတွင် ဖြစ်သော ဦးနှောက်အကျိတ်များ၏ ၁ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သည် ဤမြင်းကျိတ်ဖြစ်သည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် ဦးနှောက်အတွင်းရှိ အာရုံကြောအမြှေးများကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် အော်လီဂိုဒင်ဒရိုဆိုက် ကွန်ရက်ဆဲလ်များမှ ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် ဦးနှောက်အတွင်းရှိ အာရုံကြောအမြှေးများကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် အော်လီဂိုဒင်ဒရိုဆိုက် ကွန်ရက်ဆဲလ်များမှ ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းများသည် ပုံမှန်ဆဲလ်နှင့် အလားသဏ္ဍာန်တူနိုင်သည် (အဆင့် ၂) သို့မဟုတ် ဆဲလ်အိုများမှ ဆက်လက်မျိုးပွားနိုင်သည့် ဆဲလ်ပျိုများအဖြစ် ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်နိုင်သည် (အဆင့် ၃)။ ကုသမှုတွင် အကျိတ်အကြွင်းအကျန်ကို တတ်နိုင်သလောက် ဖယ်ထုတ်နိုင်စေမည့် ခွဲစိတ်ကုထုံး ပါဝင်လေ့ရှိသည်။ ကင်ဆာဆဲလ်အကြွင်းအကျန်များကို သတ်ရန်ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး နှင့်ဖြစ်စေ၊ ၎င်းကုထုံးမပါဘဲဖြစ်စေ ကီမိုဆေးသွင်းခြင်း ကုထုံး ကို သုံးတတ်သည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းဝေဒနာရှင်ကလေးငယ်များ၏ အသက်ရှင်နိုင်ခြေသည် အကျိတ်အဆင့်အပေါ်မူတည်သည်။ ခွဲစိတ်ကုထုံးဖြင့် အရှင်းဖယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည့် အဆင့်နိမ့်အကျိတ် ဝေဒနာရှင်လူနာများ၏ အသက်ရှင်နိုင်ခြေသည် 90% အထက်တွင်ရှိသည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်း၏ရောဂါလက္ခဏာများ

ယေဘုယျအားဖြင့် တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းများသည် ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည်။ အကျိတ်သည် ရောဂါပြဿနာများမပေါ်ခင် နှစ်အတန်ကြာကတည်းက ရှိနေနိုင်သည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်း၏ရောဂါလက္ခဏာများသည် အောက်ပါတို့အပါအဝင် အချက်များစွာအပေါ် မူတည်နိုင်ပါသည်−

  • ကလေး၏အသက်အရွယ်နှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်
  • အကျိတ် အရွယ်အစား
  • ဦးနှောက်ထဲရှိ အကျိတ်တည်နေရာ
  • အကျိတ်ကြီးထွားနှုန်း

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းလက္ခဏာများမှာ−

  • ရုတ်တရက်တက်ခြင်းများ (အဖြစ်အများဆုံး)
  • ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး သို့မဟုတ် အမူအကျင့်ပြောင်းလဲခြင်း
  • ခေါင်းကိုက်ခြင်းများ
  • အမြင်အာရုံပိုင်းတွင် ပြဿနာရှိခြင်း
  • ခန္ဓာကိုယ် ဘယ်ခြမ်း သို့မဟုတ် ညာခြမ်းတွင် အားနည်းခြင်း သို့မဟုတ် ထုံကျဉ်ခြင်း

လူနာထက်ဝက်ခန့်သည် ဦးနှောက်ထဲရှိ အကျိတ်ရှာဖွေဖော်ထုတ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးခင် ရုတ်တရက် တက်ခြင်းများကို ခံစားရသည်။ လူနာအများစု (80% ခန့်)သည် ၎င်းတို့နာဖျားသည့် ကာလအတောအတွင်းတွင် အကျိတ်ကြောင့် ရုတ်တရက်တက်ခြင်းများကို ခံစားရနိုင်ခြေရှိပါသည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအား ရှာဖွေဖော်ထုတ်ခြင်း

ဆရာဝန်များသည် တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းကို နည်းပေါင်းစုံဖြင့် စမ်းသပ်စစ်ဆေးကြပါသည်။ 

  • ကျန်းမာရေးမှတ်တမ်းနှင့် လူနာ၏ကိုယ်ခန္ဓာကို စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းသည် ဆရာဝန်များအား ရောဂါလက္ခဏာများ၊ ယျေဘုယျ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ ယခင် ဖျားနာမှုနှင့် ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်တက်စေသည့် အကြောင်းအချက်များကို လေ့လာရန် ကူညီပေးပါသည်။ 
    • တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းဖြစ်ရသည့် အကြောင်းရင်းကိုမသိရှိရသေးသော်လည်း ဆဲလ်များအတွင်းရှိ အချို့သောမျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုများသည် ဤအကျိတ်များနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိသည်။
  • အာရုံကြောပိုင်းဆိုင်ရာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုသည် မှတ်ဉာဏ်၊ အမြင်အာရုံ၊ အကြားအာရုံ၊ ကြွက်သားအင်အား၊ ဟန်ချက်၊ ထိန်းညှိလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းနှင့် တုံ့ပြန်မှုများပါဝင်သည့် ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်ချက်၏အမျိုးမျိုးသော လုပ်ဆောင်ချက်ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးများကို တိုင်းတာပေးပါသည်။
  • ဦးနှောက်လှိုင်း မှတ်တမ်းတင်ဓာတ်မှန်စစ်ဆေးခြင်း (EEG)သည် ဦးနှောက်၏လျှပ်စစ်လှုပ်ရှားမှုကို တိုင်းတာပေးပါသည်။ ဤစမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုသည် ရုတ်တရက်တက်ခြင်းနှင့်ဆိုင်သော ဦးနှောက်လှုပ်ရှားမှုများကို ဦးထုပ်အစွပ်ကဲ့သို့သော လျှပ်ခေါင်းလေးများမှတစ်ဆင့် စောင့်ကြည့်မှတ်တမ်းတင်ပေးပါသည်။
  • ပုံရိပ်ဖော်စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုများကို အကျိတ်ကိုရှာဖွေဖော်ထုတ်နိုင်ရန်၊ အကျိတ်အရွယ်အစားကိုကြည့်ရန်နှင့် အဆိုပါအကျိတ်ကြောင့် ထိခိုက်သည့် ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းများကို သိရှိရရန်အတွက် အထောက်အကူအဖြစ်သုံးပါသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအကျိတ်အတွင်းပိုင်းတွင် ထုံးအနည်ကွက်များ (ထုံးသားတက်ခြင်း) ပါဝင်နေတတ်သည်။ ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးသည့်အခါ ပေါ်လာနိုင်သည့် ဤထုံးအနည်ကွက်များသည် ရောဂါရှာဖွေဖော်ထုတ်မှုကို ထောက်ကူပေးနိုင်ပါသည်။
    • သံလိုက်စွမ်းအားဖြင့် ပုံရိပ်ဖော်၍ ရောဂါရှာဖွေခြင်း (MRI) သည် တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းကို အကဲဖြတ်သုံးသပ်ရန် အဓိကထားပြီး သုံးလေ့ရှိသည့် ပုံရိပ်ဖော် နည်းစနစ်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ MRI သည် ရေဒီယိုလှိုင်းများနှင့် သံလိုက်လှိုင်းများကိုသုံး၍ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများ၏ အနုစိတ်ပုံရိပ်များကို ထုတ်လုပ်ပေးပါသည်။ အမ်အာအိုင်က ပြုလုပ်တဲ့ပုံရိပ်တွေဟာ အကျိတ်ရဲ့အမျိုးအစား၊ ရောဂါရဲ့ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေနဲ့ပတ်သက်လို့ အချက်အလက် ပိုပေးနိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင်လည်း အကျိတ်အကြွင်းအကျန်များကျန်ရှိခြင်းရှိမရှိကို ကြည့်ရန် MRI ရိုက်ကြပါသည်။
    • ကွန်ပျူတာ တိုမိုဂရပ်ဖီ (CT စကန်) သည် ဓာတ်မှန်ကို အသုံးချပြီး ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများနှင့် တစ်ရှူးများ၏ ကန့်လန့်ဖြတ်ပုံရိပ်များကို ဖန်တီးပုံဖော်ပေးသည်။ ထိုစက်သည် အလွန်အသေးစိတ်သည့် ပုံကို ရရှိရန် ပုံရိပ်များစွာကို ရိုက်ယူပါသည်။ ထိုပုံရိပ်များကို ခန္ဓာကိုယ်၏ အပိုင်းများအတွက် အတွဲလိုက်အဖြစ် ရိုက်ယူပြီး ကွန်ပျူတာတွင် သိမ်းထားပါသည်။ ဤအပိုင်းများ သို့မဟုတ် ဖြတ်ပိုင်းပုံများတွင် အလွန်သေးငယ်သည့် အကျိတ်များအား မြင်ရပါသည်။
  • တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် အသားစထုတ်ယူစစ်ဆေးခြင်း နည်းလမ်းကို သုံးလေ့ရှိပါသည်။ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမှုမှာ အကျိတ်နမူနာအသေးလေးကို ခွဲစိတ်မှုအတွင်း ဖယ်ရှားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါတစ်ရှူးနမူနာကို ရောဂါဗေဒပညာရှင်က အဏုကြည့်ကိရိယာဖြင့် စစ်ဆေးပြီး အကျိတ်အမျိုးအစားကိုဖော်ထုတ်ပါသည်။ အဆိုပါတစ်ရှူးတွင် အကျိတ်တွင်းမော်လီကျူးများ၏ ရောဂါသွင်ပြင်များ၊ အကျိတ်အကြောင်းသတင်းအချက်အလက်များကို ဖြည့်စွက်ပံ့ပိုးပေးမည့် မျိုးဗီဇဆိုင်ရာ အမှတ်အသားများရှိမရှိစစ်ဆေးယူပါသည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအား အဆင့်ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်း

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းကျိတ်များကို အဏုကြည့်ကိရိယာဖြင့် မြင်ရသော ပုံစံကိုကြည့်ပြီး အမျိုးအစားခွဲခြားသည်။ ဆဲလ်များ မူမမှန်သည့် ပုံ ပိုပေါ်လေလေ၊ ရောဂါအဆင့်မြင့်သွားလေလေဖြစ်သည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းများ၏ ဖြစ်မြဲအဆင့်မှာ ၂ သို့မဟုတ် ၃ ဖြစ်သည်။

  • တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်း အဆင့် ၂ သည် အဆင့်နိမ့်သည်ဟု ယူဆပါသည်။ ၎င်းဆဲလ်များသည် ပုံမှန်ဆဲလ်များနှင့် အလားသဏ္ဍာန်ပိုတူပြီး ကြီးထွားနှုန်းပိုနှေးတတ်ပါသည်။ ဦးနှောက်၏အခြားအပိုင်းများသို့ ပျံ့နိုင်ခြေနည်းသည်။
  • တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် အဆင့်မြင့်သည်ဟု ယူဆထားသည်။ ဤအကျိတ်များကို ဆဲလ်အိုများမှ ဆက်လက်မျိုးပွားနိုင်သည့်ဆဲလ်ပျိုများအဖြစ် တဖြည်းဖြည်း ပြောင်းလဲကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းများဟုခေါ်ကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ပို၍ဥပဒ်ပေးတတ်ပြီး ပိုမိုလွယ်ကူစွာ ပျံ့နိုင်ကြသည်။

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအတွက် ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းသည် အဆင့်နိမ့်ပြီး အကျိတ်ကိုလည်း အရှင်းဖြတ်ထုတ်ပြီးဖြစ်ပါက အသက်ရှင်နိုင်ခြေသည် 90%အထက်တွင်ရှိပါသည်။ အကျိတ်ကို အရှင်းဖယ်ထုတ်၍မရနိုင်လောက်ပါက အသက်ရှင်နိုင်ခြေသည် 80−85% အထိရှိသည်။

ကုသနိုင်ခြေကို လွှမ်းမိုးတဲ့အကြောင်းအရင်းတွေမှာ ပါဝင်တာကတော့:

  • အကျိတ်၏ ပြင်းထန်မှုအဆင့် (Tumor grade)
  • ကင်ဆာအကျိတ်သည် မူလနေရာတွင်သာရှိမရှိ သို့မဟုတ် ဦးနှောက်၏အခြားနေရာများသို့ ပျံ့သွားခြင်းရှိမရှိ
  • ခွဲစိတ်မှုက အကျိတ်ကိုလုံးဝဖယ်ရှားနိုင်ခြင်းရှိမရှိ
  • အကျိတ်ဆဲလ်များအတွင်းတွင် မျိုးဗီဇ ပြောင်းလဲမှုအချို့ရှိလာခြင်း
  • ကင်ဆာအသစ်ဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်ပေါ်သည့် (ပြန်ဖြစ်သည့်) ကင်ဆာဖြစ်ခြင်း

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအား ကုသမှု

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအား ကုသမှုသည် အကျိတ်အရွယ်အစားနှင့် တည်နေရာအပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ဆရာဝန်များသည် လူနာ၏အသက်အရွယ်ကိုလည်း ထည့်သွင်းစဥ်းစားပါသည်။. အလွန်ငယ်သည့် ကလေးငယ်များတွင်ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး ကိုသုံးမည်ဆိုပါက ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအန္တရာယ်ရှိလာနိုင်သောကြောင့် အဆိုပါကုထုံးကို မသုံးကြပါ။

နောက်ဆက်တွဲစောင့်ရှောက်မှု

တဖြည်းဖြည်းကြီးထွားသော ဦးနှောက်မြင်းအတွက် ကုသမှုခံယူပြီးသည့် လူနာများသည် ရောဂါပြန်ဖြစ်ခြင်းရှိမရှိကိုစောင့်ကြည့်နိုင်ရန် MRI စကန်ကို ပုံမှန်ရိုက်ကူးသင့်ပါသည်။ အထောက်အကူပြုစောင့်ရှောက်မှုတ္ငင် သင့်တော်သည့် ပြန်လည်အားဖြည့်မှု နှင့် အာရုံကြောပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စပ်လျဥ်းပြီး တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုများ ပါဝင်သင့်ပါသည်။ စတီးရွိုက်နှင့် အတက်ကျဆေးများကို အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိသုံးရန် လိုအပ်နိုင်ပါသည်။

အခြားဆက်လက်လေ့လာရန်− ဦးနှောက်အကျိတ်များဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းဘဝ

---
ပြန်လည်သုံးသပ်ခဲ့သည့်ရက်စွဲ- ဇွန်လ 2018