ဆစ်ပလက်တင်

Chemotherapy

ကုန်အမှတ်တံဆိပ်အမည်များ:

Platinol®, Platinol-AQ®

သည်အခြားအမည်များ:

CDDP

မကြာခဏအတှကျအသုံးပွု:

ဦးနှောက်အကျိတ်များ၊ မျိုးပွားနိုင်သည့်ဆဲလ်အကျိတ်၊ အသည်းကင်ဆာ၊ အရိုးတွယ်ဆက် တစ်ရှူးအကျိတ်၊ အဒရီနိုကော်တီကယ်ဟော်မုန်းအကျိတ်များ၊ အခြားကင်ဆာအလုံးများ

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးအကြောင်း

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးသည် ကီမိုဆေးသွင်းခြင်း ကုထုံးအမျိုးအစားတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ ပလပ်တီနမ်ပါသော ဆေးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဆဲလ်များကြီးထွားနေမှုကို နှေးကွေး သို့ ရပ်တန့် သွားစေသည့် အာနိသင်ရှိသည်။ ဆစ်ပလက်တင်ဆေးကို အခြားဆေးများနှင့် ပေါင်းစပ်၍လည်း အသုံးပြုသည်။

လူနာများသည် သွေးဥအရေအတွက်ကို စစ်ကြည့်ရန်၊ အသည်းနှင့်ကျောက်ကပ်လုပ်ငန်းဆောင်တာကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးရန်အတွက် သွေးကို ပုံမှန်ဖောက်ထုတ်နေရမည်ဖြစ်သည်။ လူနာအရည်မည်မျှသောက်သလဲနှင့် ဆီးဘယ်လောက်သွားသလဲဆိုတာကို ဆရာဝန်များမှ စောင့်ကြည့်နေပါလိမ့်မည်။ အလားတူ သွေးထဲရှိ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ကယ်လဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ်နှင့် ဖော့ဖရပ်ပမာဏများကိုလည်း စောင့်ကြည့်နေမည်။

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးကြောင့် ရေရှည်တွင်အကြားအာရုံပြဿနာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ (အဆိုပါပြဿနာများမှာ ဦးနှောက်ကို ဓာတ်ရောင်ခြည်ပြနေရသောသူများနှင့် ပို၍ငယ်ရွယ်သောကလေးငယ်များတွင် ပိုဆိုးတတ်သည်။) အကြားအာရုံဆုံးရှုံးမှုမှာ ပြင်းထန်နိုင်သည်။ အမြဲတမ်းမကြားနိုင်တော့ခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ နားကြားကိရိယာတပ်ရန် လိုအပ်လာနိုင်သည်။ ဆေးကုသမှုမတိုင်မီ၊ ကုသနေစဉ်နှင့် ကုသမှုပြီးနောက်တွင် အကြားအာရုံစစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်စေရန် ဆရာဝန်အနေဖြင့် ညွှန်ကြားနိုင်သည်။

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးမှာ သွေးပြန်ကြောပြင်ပသို့ စိမ့်ထွက်သွားပါက အနီးနားရှိတစ်ရှူးများကို ပျက်စီးသွားစေနိုင်သည်။ လူနာများ အကြောဆေးသွင်းထားသည့်နေရာရှိ အရေပြားတွင် နီမြန်းခြင်းနှင့် ထိခိုက်ပျက်စီးနေခြင်းတို့ ရှိနေနိုင်သည်။ အကယ်၍ ဆေးသွင်းနေစဉ် အပူလောင်သလိုမျိုးခံစားနေရပါက စောင့်ရှောက်ကုသပေးနေသည့်သူ တစ်ဦးဦးကို အသိပေးပါ။

သွေးပြန်ကြောထဲသို့ အကြောဆေးအနေဖြင့် သွင်းပေးနိုင်သည်။

ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ

ပျို့အန်ချင်လာခြင်းနှင့် ပျို့အန်ခြင်း
သွေးဥဆဲလ် အရေအတွက်လျော့နည်းခြင်း၊ များသောအားဖြင့် ၁၄-၂၁ အကြာတွင်ဖြစ်တတ်သည်။ (ထိုအခါ အလွယ်တကူ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရခြင်း၊ သွေးထွက်ခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်း နှင့်/သို့ နုံးခွေခြင်း စသည့်တို့ ဖြစ်လာနိုင်သည်။)
ခံတွင်းပျက်ခြင်း
ဝမ်းလျှောခြင်း
ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း
အစားအသောက်များကို အရသာမခံနိုင်တော့ခြင်း သို့ လျှာတွင်အရသာပြောင်းလဲသွားခြင်း
ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်း
နားထဲတွင် တဝီဝီမြည်နေခြင်း
အကြားအာရုံချို့တဲ့ခြင်း
အကြောထဲထိုးသွင်းရာနေရာတွင် အရေပြားကျိန်းစပ်ခြင်း
ကျောက်ကပ်ပြဿနာများ
လက်များ သို့ ခြေထောက်များ ထုံခြင်း သို့ ကျဉ်ခြင်း
ဆေးထဲရှိ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ကယ်လဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ် သို့ ဖော့ဖရပ်ဓာတ်များ လျော့နည်းနေခြင်း
ပုံမှန် ပုံမှန်လာနေကျ ဓမ္မတာစက်ဝန်းပုံစံ ပြောင်းလဲသွားခြင်း
မျိုးမပွားနိုင်ခြင်း

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးသောက်သူတိုင်း အဆိုပါဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို တွေ့ကြုံရမည် မဟုတ်ပါ။ အဖြစ်များသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို စာလုံးမည်းနှင့်ပြထားသည်။ သို့သော် အခြားသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများလည်း ရှိနိုင်သည်။ မသင်္ကာစရာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအားလုံးကို သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးစပ်သူအား အသိပေးပါ။

ဖြစ်တတ်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ

အချို့သောလူနာများတွင် ကုထုံးပြီးဆုံးပြီး လပေါင်းများစွာ သို့မဟုတ် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာသည့်တိုင်အောင် ရေရှည် သို့မဟုတ် နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများကို ခံစားရနိုင်ပါသည်။ ဆစ်ပလက်တင်ဆေးကြောင့်ဖြစ်သော ဖြစ်တတ်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ

မျိုးအောင်မှုပြဿနာများ
လူပျို/အပျိုဖော်ဝင်နောက်ကျခြင်း
ဆင့်ပွားကင်ဆာများ
ဦးနှောက်နှင့် ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများကို ဆက်သွယ်ပေးသော နာဗ်ကြောများ ပျက်စီးနေခြင်း
ကျောက်ကပ်ပြဿနာများ

မိသားစုများအတွက် အကြံပြုချက်များ

ဤအချက်များနှင့် အခြားထောက်ခံချက်များကို သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးစပ်သူနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးဖြစ်ပါစေ။

ဆရာဝန်တစ်ဦးဦးမှ ပျို့အန်ချင်လာခြင်းနှင့် ပျို့အန်ခြင်းသက်သာစေသည့်ဆေး ညွှန်းပေးနိုင်သည်။ ထိုကဲ့သို့သောဆေးများကို ကုသနေစဉ်တွင်ပေးထားနိုင်သလို၊ နောက်ပိုင်းတွင်လည်း ရက်ပေါင်းများစွာကြာသည်အထိ ပေးထားနိုင်သည်။
ဆစ်ပလက်တင်မပေးမီနှင့် ပေးပြီးနောက်တွင် လူနာများကို အကြောဆေးသွင်းပေးနိုင်သည်။ ဆစ်ပလက်တင်ဆေးအသုံးပြုနေစဉ် လူနာများအနေဖြင့် ပုံမှန်ထက်ဆီးသွားသည့်အကြိမ်ရေနည်းလာပါက ဆရာဝန်တစ်ဦးဦးကို အသိပေးပါ။
လူနာ၏အကြောဆေးအတွင်းသို့ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ကယ်လဆီယမ် သို့ ဖော့ဖရပ်ဓာတ်များ ဆရာဝန်မှ ပေါင်းထည့်ပေးနိုင်သလို၊ သောက်ဆေးအနေဖြင့်လည်း ပေးထားနိုင်သည်။
ဆစ်ပလက်တင်ဆေးကြောင့် ဆိုးဆိုးဝါးဝါးအကြားအာရုံဆုံးရှုံးသွားနိုင်သည်။ လူနာများကို စဉ်ဆက်မပြတ်စောင့်ကြည့်နေသင့်ပြီး၊ အကြားအာရုံဆုံးမှု၏ လက္ခဏာများကိုပါ စောင့်ကြည့်နေသင့်သည်။
လိင်မှုကိစ္စလုပ်ဆောင်နေသော လူနာများသည် ကုသမှုကာလနှင့် ကုထုံးပြီးဆုံးပြီး ၆ လအတွင်းတွင် ကိုယ်ဝန်မရအောင် ကာကွယ်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်သင့်ပါသည်။
လူနာများသည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ထားခြင်း သို့မဟုတ် ကလေးနို့တိုက်နေခြင်းဖြစ်ပါက ဆရာဝန်ကို အသိပေးထားသင့်ပါသည်။
အကယ်၍ လူနာများတွင် အကြားအာရုံပြဿနာများရှိလာပါက သို့ ကျောက်ကပ်လုပ်ငန်းစွမ်းဆောင်မှု အားနည်းလာပါက မိသားစုဝင်များမှ ဆေးကုသပေးသူကို ပြောပြသင့်သည်။
ဆေးပေးပြီး ၄၈ နာရီကြာသည်အထိ လူနာ၏ ခန္ဓာကိုယ်မှထွက်သောအရည်များတွင် ဆေးဓာတ်များပါဝင်နေနိုင်သောကြောင့် လူနာပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးသူများအနေဖြင့် အဆိုပါအရည်တို့နှင့် ထိတွေ့မှုမရှိစေရန် လမ်းညွှန်ချက်များအတိုင်း လိုက်နာသင့်သည်။

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးအကြောင်းရေးသားထားသော ရင်းမြစ်များ

ဆစ်ပလက်တင်ဆေးအကြောင်း ပိုမိုလေ့လာကြည့်ပါ

ပုံနှိပ်ဒီစာမျက်နှာ

ဆေးအညွှန်းကို အမြဲတမ်းစစ်ဆေးပါ။ ဆေးအများစုသည် ပုံစံတူကြသည်။ ဆေးဆိုင်မှ မိမိဆန္ဒအလျောက်ဝယ်ယူထားသောဆေးများ သို့မဟုတ် အားဆေးများအပါအဝင် အခြားမည်သည့်ဆေးအသစ်တစ်မျိုးမျိုးကိုမဆို ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးပညာရှင်တို့ကို မတိုင်ပင်ထားဘဲ မသောက်ရ။ ဆေးသောက်ရန်တစ်ကြိမ်ပျက်ကွက်သွားပါက၊ ဓာတ်မတည့်ခြင်းဖြစ်ပါက၊ သို့မဟုတ် ဆေးကုသမှုခံယူရန် အရေးပေါ်အခြေအနေမျိုးဖြစ်လာပါက မည်ကဲ့သို့လုပ်ဆောင်ရမည်ကို သင်၏ ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးပညာရှင်တို့အား မေးမြန်းပါ။ ဤသတင်းအချက်အလက်ကို ပြီးပြည့်စုံသည့် လမ်းညွှန်တစ်ရပ်အဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်နေသူနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုနေရာကို အစားထိုးရန်သော်လည်းကောင်း မရည်ရွယ်ပါ။