အဓိကအကြောင်းအရာ skip

Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်)

Chemotherapy

ကုန်အမှတ်တံဆိပ်အမည်များ:

Rasuvo®, TrexallTM

သည်အခြားအမည်များ:

Methotrexate Sodium, MTX

မကြာခဏအတှကျအသုံးပွု:

ပြင်းထန် ပြန်ရည်ဆဲလ်ကွဲ သွေးကင်ဆာဦးနှောက်အကျိတ်များHodgkin မဟုတ်သော ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာရောဂါအရိုးဆာကိုမာ၊ အလှူရှင်၏ ကိုယ်ခံအားဆဲလ်များက လက်ခံသူ၏ဆဲလ်များကိုတိုက်ခိုက်သည့် ရောဂါ (GVHD)

ကလစ်ဘုတ် သင်္ကေတ

Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) အကြောင်း

Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) သည် ကီမိုဆေးကုထုံးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ၄င်းသည် ဆဲလ်များကြီးထွားနေမှုကို နှေးကွေး သို့ ရပ်တန့် သွားစေသည့် အာနိသင်ရှိသည်။ ၎င်းဆေးဝါးကို ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်း သို့မဟုတ် အိမ်၌ပင် ပေးနိုင်သည်။ ဆေးပေးရမည့် အချိန်ဇယားနှင့် ဆေးချိန်သည် ကင်ဆာအမျိုးအစား၊ ကလေး၏အသက်အရွယ်၊ ဆေးပေးရန် သုံးသည့် နည်းလမ်းများအပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်။

Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ကို ကလေးများအတွက် ဆေးချိန်မြှင့်၍ပေးမည်ဆိုပါက ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို လျှော့ချနိုင်ရန် သွေးပြန်ကြောထဲသို့ ထိုးသွင်းသော ဆေးချိန်များများနှင့်အတူ leucovorin ခေါ် ဆေးတစ်မျိုးကိုပါ တွဲဖက်ပေးနိုင်သည်။

လူနာများသည် သွေးဥအရေအတွက်ကို စစ်ကြည့်ရန်၊ သွေးတွင်းရှိ Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ပမာဏကို စစ်ကြည့်ရန် (ဆေးချိန်မြင့်မှသာ) အသည်းနှင့်ကျောက်ကပ်လုပ်ငန်းဆောင်တာကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးရန်အတွက် သွေးကို ပုံမှန်ဖောက်စစ်နေရမည်ဖြစ်သည်။ Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ဆေးချိန်သည် သွေးတွင်းရှိ ၎င်းပမာဏအပေါ် အခြေခံ၍ အပြောင်းအလဲရှိပါသည်။

ဆေးပြားနှင့် ဆေးတောင့်သင်္ကေတ

ဆေးပြားအဖြစ် ပါးစပ်မှလည်း သောက်၍ရသည်

 
သွေးပြန်ကြောမှသွင်းလျှင် သုံးသည့် အိတ်သင်္ကေတ

ဆေးရည်အဖြစ် သွေးပြန်ကြောမှလည်း သွင်း၍ရသည် သို့မဟုတ် ထိုးဆေးအဖြစ် ကြွက်သားထဲသို့ ထိုး၍လည်း သုံးနိုင်သည်

 
ကျောရိုးသင်္ကေတ

ခါးဆစ်ရိုးတောက်လျှောက်ရှိ ဦးနှောက်အရည်ကြည်မှ ထိုးသွင်းသော ဆေးအဖြစ်လည်း ပေးနိုင်သည် (ကျောရိုးနဗ်ကြောစည်းအတွင်း ဆေးထိုးခြင်း)

 
စက်ဝိုင်းပုံထဲရှိ အာမေဍိတ်သင်္ကေတ

ဖြစ်တတ်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ

  • ပျို့အန်ချင်စိတ်ဖြစ်ခြင်းနှင့် ပျို့အန်ခြင်း
  • ပါးစပ်၊ နှုတ်ခမ်း သို့မဟုတ် စအိုတွင် အနာများဖြစ်ခြင်း
  • နေရောင်ဒဏ်မခံနိုင်ခြင်း
  • ကျောက်ကပ်ပြဿနာများ
  • သွေးအတွင်းရှိ သွေးဥဆဲလ် အရေအတွက်လျော့နည်းခြင်း၊ ပုံမှန်အားဖြင့် ၂ ရက်မှ ၁၄ ရက်နောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်တတ်သည် (ကူးစက်ရောဂါဝင်ရောက်နိုင်ခြေမြင့်တက်ခြင်း၊ သွေးယိုခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်း နှင့်/သို့မဟုတ် နုံးခွေခြင်းများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်)
  • ခံတွင်းပျက်ခြင်း
  • ခေါင်းကိုက်ခြင်း (ကျောရိုးနာ့ဗ်ကြောစည်းလမ်းကြောင်း)
  • ဝမ်းလျှောခြင်း
  • ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း
  • အရေပြားစပ်ဖျဉ်းဖျဉ်းဖြစ်ခြင်း၊ အနီကွက်ဖြစ်ခြင်း
  • အသည်း ပြဿနာများ

ဤဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) သုံးနေသော လူနာတိုင်းခံစားရသည် မဟုတ်ပါ။ အတွေ့ရများသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို စာလုံးအမည်းဖြင့် ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပြီး၊ အခြားဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများလည်း ရှိနေနိုင်သေးသည်။ သံသယဖြစ်ဖွယ် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအားလုံးကို သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးစပ်သူအား ပြောပြပါ။

နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးသင်္ကေတ

ဖြစ်တတ်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ

အချို့သောလူနာများတွင် ကုထုံးပြီးဆုံးပြီး လပေါင်းများစွာ သို့မဟုတ် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာသည့်တိုင်အောင် ရေရှည် သို့မဟုတ် နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများကို ခံစားရနိုင်ပါသည်။ Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ကြောင့် ဖြစ်တတ်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ−

မိသားစုသင်္ကေတ

မိသားစုများအတွက် အကြံပြုချက်များ

ထိုအကြောင်းချင်းရာများနှင့် အခြားအကြံပြုချက်တို့နှင့်ပတ်သတ်၍ သင်၏ ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးပညာရှင်တို့နှင့် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပါ။

  • လူနာများသည် Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ဆေးကိုသုံးနေရစဉ် ဗိုက်တာမင်အားဆေးများ သို့မဟုတ် ဖောလစ်အက်စစ်၊ စတီးရွိုက်မပါသည့် အရောင်ကျဆေးများပါဝင်သော အခြားဖြည့်စွက်စာများ (NSAIDS) သို့မဟုတ် proton pump inhibitors (အိုမီပရာဇိုးလ်) များကို ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်မပါရှိဘဲ မသောက်ရပါ။
  • လိင်မှုကိစ္စ လုပ်ဆောင်သော လူနာများသည် ကုသမှုကာလနှင့် ကုထုံးကာလအလွန် ၆ လ အတောအတွင်းတွင် ကိုယ်ဝန် မရရှိစေရန် စီစဉ်သင့်သည်။
  • လူနာများသည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေရပါက သို့မဟုတ် ကလေးနို့တိုက်နေရပါက ဆရာဝန်ကို ကြိုတင်အသိပေးထားသင့်ပါသည်။
  • လူနာများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏အသားအရေကို နေရောင်မထိအောင် ကာကွယ်ထားသင့်ပါသည်။
  • ပြုစုသူများအနေဖြင့် ဆေးကိုဘေးကင်းစွာ ကိုင်တွယ်ရန်၊ စွန့်ပစ်ရန်နှင့် လူနာ၏ခန္ဓာကိုယ်က ထွက်သော အရည်များနှင့်မထိတွေ့စေရန် ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာသင့်ပါသည်။ ၎င်းဆေးသည် ခန္ဓာကိုယ်တွင်း ရောက်ရှိပြီးနောက် ၄၈ နာရီတိုင်အောင် လူနာ၏ခန္ဓာကိုယ်က ထွက်သော အရည်များတွင် ပါဝင်နေနိုင်သည်။

Methotrexate (မက်သိုထရီဇိတ်) ကို အိမ်တွင်ပေးပါက−

  • ဆေးကို နေ့တိုင်းသတ်မှတ်အချိန်တစ်ခုတွင် သောက်ပါ။
  • ဆေးပြားများကို ဗိုက်ထဲအစာမရှိချိန်တွင် သောက်ပါ။ ဆေးချိန်အပြည့်သောက်ရန်အတွက် ဆေးပြားများစွာလိုအပ်နိုင်ပါသည်။ ဆေးအဝင်ကောင်းစေရန် လုပ်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများကို သိလိုပါက သင့်အားပြုစုနေသည့် အဖွဲ့အား မေးပါ။
  • ဘေးကင်းစွာ ကိုင်တွယ်ခြင်းနှင့် စွန့်ပစ်ခြင်းဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာပါ။