Menu
Close
Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) jest nowotworem krwi i szpiku kostnego. W Stanach Zjednoczonych ogólny wskaźnik wyleczeń ALL u dzieci wynosi około 90%. W niektórych przypadkach nie udaje się jednak osiągnąć remisji lub dochodzi do nawrotu nowotworu po leczeniu.
Postać nawrotowa ostrej białaczki limfoblastycznej oznacza, że choroba powróciła po zakończeniu leczenia. Taki stan określa się jako nawrót lub wznowę. Może do tego dojść po upływie kilku miesięcy lub lat od zakończenia leczenia.
Postać ostrej białaczki limfoblastycznej oporna na leczenie oznacza, że choroba nie reaguje na leczenie, czyli nie ustępuje pomimo stosowanych terapii.
Białaczka w postaci nawrotowej lub opornej na leczenie występuje w 15–20% przypadków ALL wieku dziecięcego diagnozowanych w Stanach Zjednoczonych.
Leczenie białaczki w postaci nawrotowej lub opornej na leczenie jest często bardziej intensywne niż to, które jest stosowane u nowo zdiagnozowanych pacjentów z ALL. Leczenie może obejmować:
Niektórym pacjentom może zostać zaproponowane leczenie w ramach badania klinicznego.
Oznaki i objawy ALL w postaci nawrotowej lub opornej na leczenie obejmują:
Nawrót ALL lekarze diagnozują na podstawie:
Leczenie ALL wieku dziecięcego w postaci nawrotowej / opornej na leczenie może stanowić wyzwanie. Metody leczenia mogą obejmować chemioterapię, radioterapię, przeszczep komórek macierzystych (szpiku kostnego), immunoterapię, terapię celowaną lub kombinację tych metod leczenia. Możliwy może być również udział w badaniu klinicznym.
Pacjenci z ALL w postaci nawrotowej / opornej na leczenie mogą wymagać chemioterapii wysokodawkowej.
Leki mogą obejmować:
Pacjenci z ostrą białaczką limfoblastyczną T-komórkową mogą ponadto otrzymać nelarabinę lub bortezomib.
Inne możliwości leczenia obejmują:
Plan leczenia jest ustalany w oparciu o kilka czynników. Lekarze biorą pod uwagę:
Plan leczenia dziecka może się różnić w zależności od tego, gdzie znaleziono komórki białaczki – w szpiku kostnym, płynie mózgowo-rdzeniowym czy w jądrach.
Nawrót ALL po upływie więcej niż 6 miesięcy od zakończenia leczenia wiąże się z większą szansą skuteczności leczenia w porównaniu z wcześniejszymi nawrotami ALL.
Zespół opiekujący się pacjentem może również wziąć pod uwagę odpowiedź na leczenie i wynik badania pod kątem minimalnej choroby resztkowej (MRD). MRD oznacza niewielką ilość komórek nowotworowych, które pozostały w organizmie podczas leczenia lub po jego zakończeniu. Jest to niekorzystny czynnik rokowniczy, ponieważ u takich pacjentów wystąpienie kolejnego nawrotu jest bardziej prawdopodobne.
Wyróżnia się dwa rodzaje ALL: ostrą białaczkę limfoblastyczną B-komórkową oraz ostrą białaczkę limfoblastyczną T-komórkową. W perspektywie ogólnej ostra białaczka limfoblastyczna B-komórkowa wiąże się z większą szansą powodzenia leczenia w porównaniu z ostrą białaczką limfoblastyczną T-komórkową.
Odsetek przeżycia pacjentów po pierwszym nawrocie wynosi około 30–50%. U niektórych dzieci może dojść do więcej niż jednego nawrotu. Z każdym kolejnym nawrotem szansa na wyleczenie maleje. Należy jednak pamiętać, że wskaźniki przeżycia to tylko statystyka. Najlepszym źródłem informacji w przypadku konkretnego pacjenta jest lekarz prowadzący dziecka.
Diagnoza białaczki w postaci nawrotowej lub opornej na leczenie jest trudnym doświadczeniem dla pacjentów i ich rodzin. Intensywne leczenie może wywoływać poważne działania niepożądane i narażać dziecko na większe ryzyko zakażeń.
Dzięki dobrej komunikacji z zespołem opiekującym się pacjentem pacjenci, ich rodziny i opiekunowie mogą się dowiedzieć, czego się spodziewać, a także brać aktywny udział w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia.
Poszczególni członkowie personelu medycznego zapewniają wsparcie w realizacji potrzeb emocjonalnych, społecznych i duchowych pacjentów oraz ich rodzin. Zespół opiekujący się pacjentem może obejmować:
Wczesna opieka paliatywna może być pomocna w łagodzeniu bólu i innych działań niepożądanych. Typowe działania niepożądane obejmują:
Lekarze mogą przepisać leki pomagające w łagodzeniu działań niepożądanych. Inne metody leczenia mogą obejmować terapie z zakresu medycyny integracyjnej (uzupełniającej).
U około połowy dzieci z ALL w postaci nawrotowej lub opornej na leczenie dochodzi do zagrażających życiu zakażeń. Do przyczyn występowania zakażeń zaliczają się:
Należy postępować zgodnie z zasadami zapobiegania zakażeniom, aby ograniczyć ryzyko zachorowania u dziecka. Zastosuj środki ostrożności zapobiegające zakażeniom:
—
Sprawdzono: listopad 2022 r.
