Przejdź do głównej zawartości

Bezwzględna liczba neutrofili (ANC) i neutropenia

Czym jest bezwzględna liczba neutrofili?

Bezwzględna liczba neutrofili (ANC) jest szacunkową miarą zdolności organizmu do zwalczania zakażeń, zwłaszcza zakażeń bakteryjnych. Wynik tego rodzaju badania często jest nazywany potocznie „liczbą krwinek białych”.

ANC jest wynikiem pomiaru liczby neutrofili we krwi. Neutrofile są rodzajem krwinek białych, które zwalczają bakterie.

Ilustracja przedstawiająca komórki neutrofili, które wykrywają bakterie, przedostają się przez ścianę naczynia krwionośnego do miejsca zakażenia i niszczą bakterie oznaczone do wyeliminowania.

Neutrofile są najliczniejszym rodzajem krwinek białych. Przedostają się one do miejsca zakażenia i uwalniają substancje znane jako enzymy, zwalczając w ten sposób atakujące organizm wirusy lub bakterie.

Czym jest neutropenia?

Neutropenią nazywamy stan, w którym liczba neutrofili spada poniżej normy (poniżej 500). Spadek poniżej poziomu 100 świadczy o ciężkiej postaci neutropenii.

Bezwzględna liczba neutrofili jest szacunkową miarą zdolności organizmu do zwalczania zakażeń. Neutropenia oznacza, że poziom ANC wynosi poniżej 500.

Im niższy poziom ANC u danej osoby, tym wyższe ryzyko zakażenia.

W przypadku pacjenta onkologicznego zakażenie może zagrażać życiu i wymaga uzyskania natychmiastowej pomocy medycznej.

Jakie są przyczyny neutropenii?

Metody leczenia onkologicznego, takie jak chemioterapia, mogą obniżać u pacjenta poziom ANC, powodując neutropenię. Jest to często spotykane działanie niepożądane. Wpływ chemioterapii na poziom ANC u pacjenta jest zwykle widoczny po upływie 7–14 dni od podania leków. Czas, po jakim dochodzi do spadku neutrofili, zależy od dawki i rodzaju leku.

Nowotwory mające wpływ na szpik kostny, takie jak białaczka i chłoniak, również mogą powodować spadek poziomu neutrofili.

W niektórych przypadkach przyczyną spadku liczby neutrofili może być radioterapia.

W jaki sposób obliczyć bezwzględną liczbę neutrofili?

Neutrofile są zliczane w ramach badania morfologii krwi.

Ryzyko zakażenia Wartość ANC
Najwyższe Poniżej 500
Umiarkowane 500–1000
Niższe Powyżej 1000

Kalkulator ANC

Większość raportów z wynikami morfologii krwi zawiera już obliczony poziom ANC. Aby obliczyć poziom ANC, należy pomnożyć wartość WBC (liczbę krwinek białych) przez wartość procentową neutrofili segmentowanych i pałeczkowatych.

W jednej z sekcji raportu z wynikami badania laboratoryjnego jest podana całkowita liczba krwinek białych (WBC) oraz wyniki rozmazu z wyszczególnionymi wszystkimi rodzajami krwinek i wartościami procentowymi, które odpowiadają ich części w całkowitej liczbie krwinek białych. Jeśli przykładowo całkowita liczba WBC wynosi 1500 mm3, wyniki rozmazu mogą wyglądać następująco:

Rodzaj krwinek białych Odsetek w całkowitej liczbie WBC
Neutrofile segmentowane 49%
Neutrofile pałeczkowate 1%
Bazofile 1%
Eozynofile 1%
Limfocyty 38%
Monocyty 10%

Przykład obliczenia ANC

1500 WBC

× 0,50 (49 neutrofile seg. + 1 neutrofile pał. = 50)

= 750 ANC

 

Poziom ANC a codzienne życie

Codzienne życie rodzin dzieci z nowotworami może się czasem kręcić wokół wyników badań krwi pacjenta, w tym poziomu ANC.

Jeśli liczba krwinek białych jest niska, pacjent może otrzymać lek z grupy tzw. czynników wzrostu. Leki te podaje się w celu zwiększenia liczby krwinek białych.

W przypadku pacjentów z neutropenią konieczne może być unikanie miejsc publicznych, takich jak szkoła. Zespół opiekujący się pacjentem może zalecić dziecku noszenie maseczki na twarz (maski przeciwpyłowej) w celu obniżenia ryzyka zakażenia. W niektórych przypadkach może być konieczna hospitalizacja pacjenta.

Jeśli poziom ANC jest za niski, lekarz może zadecydować o odłożeniu chemioterapii w czasie.

Każdy szpital ma własne wytyczne w zakresie aktywności, jakie mogą wykonywać dzieci z niskim poziomem ANC.


Sprawdzono: marzec 2021 r.