Każda walka z chorobą nowotworową jest inna. Jednak wszyscy pacjenci potrzebują pomocy zespołu ekspertów — lekarzy, personelu pielęgniarskiego i innych specjalistów — zajmujących się ich leczeniem i opieką od momentu postawienia diagnozy. Wraz z upływem czasu członkowie zespołu opiekującego się pacjentem mogą zmieniać się w zależności od planu leczenia i potrzeb pacjenta. Opieką nad dzieckiem walczącym z chorobą nowotworową mogą zajmować się wszyscy wymienieni poniżej specjaliści lub tylko niektórzy z nich.
Pracą zespołu opiekującego się pacjentem zarządza główny lekarz dziecka, zwany lekarzem prowadzącym. W skład zespołu wchodzi również personel pielęgniarski, a także pielęgniarki dyplomowane (pielęgniarze dyplomowani) lub asystenci lekarzy, którzy pomagają nadzorować regularną opiekę nad pacjentem.
Onkolog dziecięcy jest lekarzem specjalizującym się w leczeniu nowotworów u dzieci. Ustala on i koordynuje przebieg leczenia onkologicznego. Hematolog-onkolog dziecięcy specjalizuje się w leczeniu nowotworów krwi, w tym białaczki i chłoniaka. Nazwy „onkolog dziecięcy” i „hematolog-onkolog dziecięcy” często stosuje się zamiennie.
Asystent lekarza jest licencjonowanym pracownikiem opieki zdrowotnej, który pod nadzorem lekarza zajmuje się planowaniem opieki, oceną stanu zdrowia pacjentów, przepisywaniem leków i przygotowaniem planów leczenia oraz wykonywaniem niektórych procedur.
Członek personelu pielęgniarskiego z uprawnieniami do wystawiania recept jest dyplomowaną pielęgniarką (dyplomowanym pielęgniarzem) z dodatkowym wykształceniem i przeszkoleniem. Współpracuje z lekarzem w celu opracowywania planów opieki, przeprowadzania badań fizykalnych, wykonywania testów i przepisywania leczenia.
Członek dyplomowanego personelu pielęgniarskiego jest wykształconym i licencjonowanym pracownikiem opieki zdrowotnej wykonującym szeroką gamę czynności z zakresu opieki pielęgniarskiej. Należą do nich m.in. monitorowanie pacjentów, ocena ich stanu, podawanie chemioterapii i innych leków, pomoc w codziennych czynnościach oraz przekazywanie wiedzy pacjentom i ich rodzinom.
W skład zespołu będą wchodzić także inne osoby w zależności od potrzeb w zakresie diagnostyki i leczenia pacjenta.
Niektórzy z nich specjalizują się w metodach obrazowania stosowanych w diagnostyce i leczeniu.
Radiolog jest lekarzem specjalizującym się w diagnozowaniu chorób za pomocą metod obrazowania medycznego, takich jak obrazowanie rentgenowskie, tomografia komputerowa (TK), obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI),pozytonowa tomografia emisyjna (PET), medycyna nuklearna i ultrasonografia..
Technik elektroradiolog to pracownik opieki zdrowotnej zajmujący się wykonywaniem badań RTG, TK, MRI, PET, medycyny nuklearnej i USG w celu uzyskiwania obrazów wnętrza ciała. Są to jedni z pierwszych członków personelu medycznego, z którymi mają styczność pacjenci z podejrzeniem choroby nowotworowej.
Zespół opieki onkologicznej — stronger Together
W ciągu dwóch ostatnich lat zespoły wspólnie dbały o utrzymywanie ciągłości opieki nad pacjentami z nowotworami wieku dziecięcego. Nawet gdy pracownicy służby zdrowia będący członkami zespołu nie mogli być w tym samym miejscu fizycznie, wymyślali nowe, kreatywne sposoby współpracy.
Zależnie od rodzaju nowotworu zespół opiekujący się pacjentem może uwzględniać pracowników służby zdrowia ze specjalizacją z dziedziny niektórych terapii nowotworowych, takich jak chemioterapia czy radioterapia.
Onkolog kliniczny jest lekarzem, który ustala leki stosowane w takich metodach leczenia nowotworów jak chemioterapia, immunoterapia i terapia celowana. Osoba ta może pełnić również rolę głównego lekarza dziecka (czyli hematologa-onkologa dziecięcego).
Onkolog radiolog jest lekarzem, który leczy choroby nowotworowe z użyciem promieniowania o wysokiej energii, którego celem w trakcie zleconych cykli radioterapii jest zmniejszanie guzów i niszczenie komórek nowotworowych.
Farmaceuta jest pracownikiem opieki zdrowotnej, który przygotowuje i wydaje leki. Farmaceuci przekazują również pacjentom i ich rodzinom informacje na temat prawidłowego stosowania i działań niepożądanych przepisanych leków. Osoby te ściśle współpracują z zespołem terapeutycznym w celu ustalania dawek i pomagają prowadzić nadzór nad lekami.
Specjaliści chorób zakaźnych są lekarzami z doświadczeniem w prewencji (inaczej: zapobieganiu), diagnozowaniu i leczeniu zakażeń, które mogą wystąpić u dzieci leczonych z powodu nowotworów. Prosi się ich zwykle o pomoc, gdy u pacjentów z nieznanych powodów pojawiają się gorączka lub inne objawy, albo jeśli stwierdzono wystąpienie poważnego zakażenia. Lekarze ci mogą zadawać niecodzienne pytania dotyczące np. zwierząt domowych, podróży czy hobby, aby poznać przyczyny dolegliwości i doradzić w sprawie najlepszych badań i metod leczenia potencjalnych zakażeń.
Jeśli w związku z diagnostyką lub leczeniem wymagane będzie przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego, do zespołu opiekującego się pacjentem dołączy szereg różnych specjalistów z tej dziedziny.
Chirurg onkolog jest lekarzem, który wykonuje zabiegi chirurgiczne lub procedury innego typu służące diagnozowaniu i leczeniu nowotworów.
Chirurdzy mogą specjalizować się w zabiegach z różnych dziedzin medycyny. Na przykład neurochirurg wykonuje zabiegi w obrębie układu nerwowego, w tym dotyczące mózgu i kręgosłupa. Natomiast chirurg ortopeda specjalizuje się w chirurgii układu mięśniowo-szkieletowego, w tym kości, stawów i mięśni..
Anestezjolog jest lekarzem, który podaje leki zapobiegające występowaniu dolegliwości bólowych lub je łagodzące i monitoruje pacjentów podczas zabiegów chirurgicznych lub innego rodzaju procedur. Anestezjolodzy podają miejscowe lub regionalne znieczulenie w celu wyeliminowania czucia lub bólu w określonych obszarach ciała albo znieczulenie ogólne, które powoduje chwilową utratę przytomności.
Jest to członek dyplomowanego personelu pielęgniarskiego ze specjalistycznym przeszkoleniem i doświadczeniem w dziedzinie anestezjologii. Do obowiązków tego typu personelu należy przygotowywanie pacjenta do podania znieczulenia, podawanie środków anestezjologicznych i nadzór nad pacjentami w czasie trwania zabiegów.
Patolog jest lekarzem, który specjalizuje się w diagnozowaniu chorób poprzez przyglądanie się tkankom i komórkom pod mikroskopem i wykonywanie szeregu specjalistycznych badań. Po wykonaniu biopsji guza patolog pomaga ustalić, czy ma on charakter nowotworowy, i jeśli tak, to jakiego jest rodzaju. Większość pacjentów nie ma styczności z patologami, ale lekarze ci odgrywają istotną rolę w ich diagnostyce i leczeniu. Patologowi asystują technicy laboratoryjni.
Zależnie od rodzaju nowotworu i potrzeb dotyczących leczenia w skład zespołu opiekującego się pacjentem mogą wchodzić różni inni pracownicy opieki zdrowotnej mający na celu wspomaganie pacjentów w różnych aspektach dotyczących dalszych ocen ich stanu, powrotu do zdrowia i przystosowania do rytmu codziennego życia.
Specjalista rehabilitacji medycznej — opracowuje i wdraża programy opieki mające na celu poprawę sprawności ruchowej i fizycznej oraz poprawę zdolności wykonywania codziennych czynności, słuchu, mowy, komunikacji i funkcjonowania w środowisku szkolnym i zawodowym. Rehabilitacja obejmuje takie obszary specjalizacji, jak fizjoterapia, terapia zajęciowa, terapia mowy, audiologia i wspomaganie uczenia się.
Dietetyk kliniczny — zapewnia kompleksową opiekę w zakresie żywienia, dostarczając informacji na temat zdrowych nawyków żywieniowych oraz specjalistycznych diet i terapii dla pacjentów.
Lekarz opieki paliatywnej — zapewnia opiekę mającą na celu poprawę jakości życia pacjentów. Zajmuje się leczeniem objawów takich jak ból, lęk lub utrata apetytu, których doświadczają pacjenci poddawani skomplikowanym terapiom lub procedurom medycznym takim jak zabieg chirurgiczny czy chemioterapia..
Zespół opieki paliatywnej — zapewnia opiekę polegającą na łagodzeniu objawów i dolegliwości bólowych w celu poprawy jakości życia pacjenta w trakcie jego leczenia.
Zależnie od potrzeb pacjenta w skład zespołu opiekującego się nim mogą wchodzić inni pracownicy opieki zdrowotnej mający na celu wspomaganie pacjentów w różnych aspektach dotyczących leczenia i powrotu do zdrowia. Niektórzy z nich mogą być przedstawicielami konkretnych specjalizacji lub dziedzin, takich jak neurologia, psychiatria, endokrynologia, kardiologia, dermatologia, urologia, ginekologia, okulistyka i stomatologia.
Kapelan jest odpowiedzialny za opiekę duchową, zapewniając wsparcie religijne, duchowe i emocjonalne pacjentom i rodzinom, którzy odczuwają taką potrzebę ze względu na chorobę lub inne okoliczności.
Specjalista tego typu jest pracownikiem opieki zdrowotnej posiadającym przeszkolenie w dziedzinie rozwoju dziecka. Specjalista do spraw rozwoju dziecka wykorzystuje zabawę, zajęcia plastyczne i inne rodzaje zajęć w celu pomagania dzieciom w radzeniu sobie z nowotworem i przygotowywania ich do udziału w zabiegach i procedurach, używając przy tym metod dobranych do ich wieku i przyjaznych dla małych pacjentów.
Dietetyk kliniczny lub dyplomowany specjalista dietetyk jest ekspertem w dziedzinie żywienia zapewniającym kompleksową opiekę w zakresie żywienia, m.in. poprzez dostarczanie informacji na temat zdrowych nawyków żywieniowych oraz specjalistycznych diet i terapii dla pacjentów.
Specjalista w zakresie ochrony płodności, którym często jest lekarz lub członek personelu pielęgniarskiego, może zapewniać pacjentom pomoc związaną z zachowaniem płodności. Niektóre z metod leczenia nowotworów wieku dziecięcego mogą wpływać na zdolność posiadania dzieci w przyszłości. Specjaliści tego typu mogą pomóc rodzinom uzyskać informacje na temat ryzyka i dostępnych możliwości zachowania płodności.
Doradca genetyczny to osoba z wykształceniem medycznym specjalizująca się w dziedzinie genetyki klinicznej i udzielająca porad w tym zakresie. Doradcy genetyczni interpretują wyniki badań genetycznych, oceniają ryzyko wystąpienia chorób dziedzicznych i pomagają rodzinom dowiedzieć się więcej na temat tego rodzaju schorzeń.
Specjalista tego typu zapewnia troskliwą opiekę polegającą na kontrolowaniu objawów i poprawie jakości życia pacjentów z zaawansowaną chorobą bez możliwości wyleczenia. Wsparcie może być zapewniane w różnych środowiskach opieki, w tym w szpitalach i domach.
Ortotyk jest specjalistą zajmującym się tworzeniem i dopasowywaniem stabilizatorów ortopedycznych (ortez) u pacjentów wymagających rehabilitacji. Protetyk zapewnia pacjentom opiekę związaną z wykonywanymi na zamówienie sztucznymi uzupełnieniami kończyn (protezami).
Zespół do spraw leczenia bólu, którym kieruje lekarz ze specjalistycznym przeszkoleniem w tej dziedzinie, specjalizuje się w ocenie i leczeniu bólu zarówno za pomocą leków, jak i technik niewymagających ich stosowania.
Specjalista medycyny paliatywnej, którym często jest lekarz lub członek personelu pielęgniarskiego, ma przeszkolenie w zakresie dbania o potrzeby pacjentów z poważnymi chorobami. Opieka paliatywna jest opieką wspomagającą mającą na celu łagodzenie cierpienia i poprawę jakości życia. Specjaliści tego typu pomagają pacjentom radzić sobie z bólem i objawami fizycznymi oraz stanowią kolejne źródło wsparcia dla całej rodziny. Członkami zespołu opieki paliatywnej mogą być inni pracownicy służby zdrowia zapewniający pacjentom wsparcie fizyczne, emocjonalne, społeczne i duchowe.
Psycholog jest specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego, który pomaga pacjentom i ich rodzinom radzić sobie z problemami emocjonalnymi, behawioralnymi, społecznymi i poznawczymi. Psychologowie dbają o zdrowie psychiczne pacjentów poprzez oceny psychologiczne, doradztwo, interwencje behawioralne i pomoc w radzeniu sobie ze stresem lub dolegliwościami bólowymi.
Specjalista rehabilitacji medycznej dokonuje oceny funkcji i sprawności fizycznej oraz planuje terapie mające na celu zwiększenie niezależności i jakości życia pacjenta. Koncentruje się na obszarach z zakresu poprawy sprawności ruchowej i fizycznej oraz poprawy zdolności wykonywania codziennych czynności, słuchu, mowy, komunikacji i funkcjonowania w środowisku szkolnym i zawodowym. Do członków zespołu opiekującego się pacjentem specjalizujących się w rehabilitacji zaliczają się m.in. fizjoterapeuci, terapeuci zajęciowi, logopedzi, audiolodzy) i specjaliści w dziedzinie wspomagania uczenia się.
Pracownicy socjalni pomagają rodzinom z problemami praktycznymi, społecznymi i emocjonalnymi. Zapewniają doradztwo i wsparcie w różnych obszarach związanych z procesem leczenia choroby nowotworowej. Mogą także pomagać rodzinom w uzyskiwaniu dostępu do zasobów, które mogą okazać się przydane w pokonywaniu różnego rodzaju wyzwań związanych np. z edukacją rodziny pacjenta onkologicznego, trudnościami finansowymi i miejscem zamieszkania.
Na różnych etapach procesu leczenia w skład zespołu opiekującego się pacjentem mogą wchodzić także inni pracownicy służby zdrowia. Należą do nich lekarze i studenci medycyny kończący studia, specjaliści, którzy pomagają rodzinom orientować się w zawiłościach procesu leczenia onkologicznego oraz inne osoby, których zadaniem jest zapewnianie opieki i poprawa komfortu pacjentów i ich rodzin.
Student medycyny kształci się w zawodzie lekarza. W trzecim i czwartym roku nauki studenci medycyny mają praktyki na oddziałach różnych specjalizacji medycznych.
Rezydent jest lekarzem, który po ukończeniu studiów medycznych dołączył do programu kształcenia umożliwiającego wyspecjalizowanie się w konkretnej dziedzinie medycyny, takiej jak np. pediatria. Rezydent pracuje pod nadzorem lekarza prowadzącego..
Stażysta jest lekarzem, który ukończył rezydenturę i dalej kształci się w danej specjalizacji. Stażyści pracują w szpitalach w ramach wieloletniego programu kształcenia praktycznego i naukowego w celu uzyskania wiedzy i dyplomu specjalisty z zakresu np. onkologii klinicznej.
Członek licencjonowanego personelu pielęgniarskiego zapewnia praktyczną opiekę nad pacjentami. Wykonuje czynności z zakresu codziennej pielęgnacji, jak i specjalistycznej opieki pielęgniarskiej przy łóżku pacjenta lub w placówkach opieki zdrowotnej.
Pracuje pod nadzorem dyplomowanego lub licencjonowanego personelu pielęgniarskiego, wykonując czynności z zakresu podstawowej, codziennej pielęgnacji.
Członek dyplomowanego personelu pielęgniarskiego będący specjalistą zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej w dziedzinie onkologii. Pełni funkcję eksperta i konsultanta klinicznego dla personelu pielęgniarskiego w złożonych przypadkach pacjentów i koncentruje się na poprawie wydajności wykonywania świadczeń i dostępu do opieki zdrowotnej.
Rzecznicy praw pacjenta pomagają rodzinom pragnącym złożyć skargę lub mającym obawy co do uzyskiwanej opieki, jeśli nie czują się one komfortowo, rozmawiając osobiście z zespołem medycznym. Rzecznicy praw pacjenta mogą również zapewniać wsparcie rodzinom podczas badania klinicznego, odpowiadając na pytania, sprawdzając, czy wszystko jest zrozumiałe oraz dbając o przestrzeganie praw pacjenta.
Osoby na tym stanowisku zajmują się szeregiem czynności administracyjnych. Rejestrują pacjentów po ich przybyciu do placówki, weryfikują uprawnienia tych osób do świadczeń i ubezpieczenia oraz odpowiadają na ich pytania dotyczące zasad obowiązujących w szpitalu i procedur naliczania opłat.
Opieka onkologiczna jest procesem złożonym i istotną rolę odgrywa tu skuteczna komunikacja między zespołem zapewniającym opiekę a pacjentami i ich rodzinami. Aby była jak najskuteczniejsza, ważne jest:
Duże znaczenie mają także:
—
Sprawdzono: czerwiec 2018 r.