Menu Close

Wspieranie małżeństw w czasie leczenia dzieci

Relacje w małżeństwie mogą być narażone na szwank, gdy u dziecka zostanie zdiagnozowany nowotwór. Choroba nowotworowa wywiera dodatkowy negatywny wpływ na małżeństwo w czasie, gdy wsparcie współmałżonka jest ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Wyzwania związane z opieką utrudniają rodzicom wygospodarowanie czasu dla siebie nawzajem. Rodzice mogą też przyjmować postawę wycofaną, gdy są smutni lub się martwią. Problemy, które mogły pojawić się w związku małżeńskim przed zdiagnozowaniem nowotworu, nie znikają, a mogą się nawet pogłębić.

Nie ma przy tym dowodów na to, że diagnoza nowotworu u dziecka zwiększa prawdopodobieństwo rozwodu. I choć część par zauważa, że ich związek przechodzi trudne chwile po postawieniu diagnozy u ich dziecka, wiele z nich staje się silniejszych dzięki wspólnemu stawianiu temu czoła.

Zdrowe relacje w małżeństwie są dobre dla dziecka

To zrozumiałe, że rodzice czują, iż powinni poświęcić całą swoją energię na zajmowanie się swoim chorym dzieckiem. Mogą mieć poczucie winy lub uważać się za egoistów, jeśli poświęcają czas czemukolwiek innemu. Dbanie o miłość między małżonkami lub partnerami ma jednak szereg dobroczynnych skutków:

  • Dobra komunikacja pozwala rodzicom być lepszymi opiekunami.
  • Dzieci mają mniejsze poczucie winy ze względu na to, jak ich choroba wpływa na rodzinę.
  • Rodzeństwo wspierane przez rodziców może mieć większe poczucie bezpieczeństwa i łatwiej przystosować się do nowej sytuacji.
  • Bardziej przyjazna atmosfera pozwala na oferowanie pomocy i wsparcia przez przyjaciół i rodzinę.
Mama i tata stojący i trzymający w ramionach syna w sali szpitalnej.

Pomaganie partnerowi lub partnerce w radzeniu sobie z trudnymi emocjami może niekiedy być ważniejsze niż znalezienie rozwiązania problemu. 

Sposoby na lepsze małżeństwo

Związki nigdy nie są idealne. Zdarzają się w nich wzloty i upadki. Większość małżeństw jest poddawanych próbie, gdy ich dziecko zaczyna chorować, ale rodzice mogą dbać o silny związek nawet wtedy, gdy rodzina zmaga się z chorobą nowotworową.

  1. Autentyczne rozmawianie ze sobą

    Jednym z najważniejszych sposobów dbania o związek jest autentyczne rozmawianie ze sobą. Podczas opieki nad dzieckiem z nowotworem wielu rodziców zauważa, że ich rozmowy sprowadzają się do omawiania codziennych zadań i potrzeb medycznych. Najwięcej czasu poświęca się decyzjom związanym z leczeniem, domowym obowiązkom i czynnościom dnia codziennego. To zupełnie naturalne, że popadamy w tego typu rutynę. Działania, które mogą pomóc zadbać o lepszą komunikację, to:

    • Rozmowa w cztery oczy. Warto wygospodarować co najmniej 15 minut dziennie na rozmowę. W razie konieczności może to być połączenie wideo lub telefoniczne. Kluczem jest poświęcenie czasu na rozmawianie.
    • Ograniczenie rozpraszających czynników. Gdy tylko to możliwe, warto rozmawiać sam na sam. Przy dzieciach rodzice często pomijają niektóre tematy lub mówią „szyfrem”. Podczas prywatnej rozmowy warto odłożyć telefon komórkowy i wyłączyć telewizor.
    • Kontakt fizyczny. Trzymanie się za ręce lub siedzenie blisko siebie może pogłębiać więź emocjonalną.
    • Mówienie o uczuciach. Warto mówić mniej o tym, co każda osoba zrobiła lub musi zrobić, a więcej o tym, jak się czuje. Im dłużej nie rozmawia się o swoich uczuciach, tym trudniej jest zacząć o nich mówić. Należy przy tym także stworzyć przestrzeń i zapewnić wsparcie w przypadku negatywnych emocji.

    Proste sposoby okazywania wsparcia

    Podczas opieki nad dzieckiem z nowotworem wiele rozmów wymaga od rodziców podejmowania decyzji o leczeniu lub innych ważnych działaniach. Rodzice mogą niekiedy czuć się przytłoczeni. Wspieranie siebie nawzajem w trudnych chwilach nie jest łatwe. Rodzice mogą to jednak robić skuteczniej poprzez:

    • Rozpoznawanie, kiedy należy tylko słuchać. Pomaganie partnerowi lub partnerce w radzeniu sobie z trudnymi emocjami może niekiedy być ważniejsze niż znalezienie rozwiązania problemu. Możliwe, że jedynym, czego potrzebuje dana osoba, jest bezpieczna przestrzeń do wyrażania emocji. Wyrażenie ich może pozwolić rodzicowi lepiej coś przemyśleć i skupić się na decyzjach.
    • Powtórzenie zamiast udzielenia odpowiedzi. Warto powtórzyć to, czym podzieliła się z nami druga osoba. Potwierdza to, że słuchamy się wzajemnie, i może zwiększyć zrozumienie pomiędzy partnerami.
    • Koncentrowanie się na rozwiązaniach, a nie na problemach. W stresie rozmowy mogą łatwo przeradzać się w kłótnie. Należy unikać obwiniania i mówienia o tym, po czyjej stronie leży wina, albo kto ma rację bądź się myli. W przypadku nowotworu wieku dziecięcego nie da się przewidzieć wyników wielu decyzji — począwszy od metod leczenia po kwestie finansowe. Warto skoncentrować na bezpośrednim radzeniu sobie z problemami w celu zmniejszenia niepotrzebnego stresu.
    • Zaoferowanie przejęcia na siebie większej liczby zadań. Gdy partner lub partnerka ma wrażenie przytłoczenia, zaoferowanie pomocy to doskonały sposób na okazanie zrozumienia i wsparcia. Warto zaoferować konkretną pomoc w obowiązkach rodzinnych. Można także zachęcić drugą osobę, aby spędziła trochę czasu poza domem lub szpitalem. Nawet jeśli nie skorzysta z tej propozycji, zostanie to odebrane jako cenna oznaka troski i miłości.

  2. Wygospodarowywanie czasu dla siebie nawzajem

    Podczas opieki nad chorym dzieckiem pary mają o wiele mniej czasu, ale nadal powinny dbać o spędzanie go razem. Daje to okazję do odświeżenia i pogłębienia ich emocjonalnej więzi jako partnerów, a nie jako rodziców i opiekunów.

    Pomysły na spędzanie większej ilości czasu czasu razem:

    • Skorzystanie z pomocy przyjaciół lub rodziny, aby móc regularnie spotykać się tylko we dwoje. W miarę możliwości także w celu spędzenia nocy poza domem.
    • Podczas spotkania we dwoje poświęcenie tylko części czasu na rozmowę o dzieciach.
    • Wygospodarowanie czasu na bycie razem po położeniu dzieci do łóżek. Warto zaplanować jakieś proste zajęcie, takie jak obejrzenie filmu lub zjedzenie deseru.
    • Zaplanowanie miłych gestów. Niewielkie uprzejmości, takie jak zostawienie miłej wiadomości, zaparzenie kawy, zajęcie się rzeczami z listy zajęć partnera lub partnerki albo kupienie drobnego upominku, może dać drugiej osobie znać, że Wasz związek jest ważny.

  3. Zrozumienie uczuć, które podsycają kłótnie i konflikty

    W czasie stresu współmałżonkowie często stają się obiektem frustracji i gniewu. Może się tak dziać z wielu powodów. Niektóre osoby mogą używać konfliktu jako ujścia dla emocji w celu zmniejszenia odczuwanego stresu. Inne mogą przenosić negatywne emocje na współmałżonka zamiast na rzeczywistą przyczynę. Czasami rodzice sami nie rozumieją własnych uczuć i wyrażają zmartwienie lub strach jako gniew. Czasem bycie obiektem negatywnych emocji może oddalić partnerów od siebie. Rozpoznawanie podstawowych uczuć i skuteczniejsze ich wyrażanie może być istotnym narzędziem zmniejszania konfliktów i zachęcania do pozytywnych interakcji.

  4. Zaakceptowanie różnic w sposobach radzenia sobie z sytuacją

    Każdy rodzic reaguje na chorobę dziecka w inny sposób. Niektórzy wycofują się z życia. Inni rzucają się w wir pracy, aby nie myśleć o chorobie. Jeszcze inni wyraźnie uzewnętrzniają odczuwany gniew lub smutek. Tego typu reakcje są naturalne. Jednak dla współmałżonka mogą być niekiedy zaskakujące i niepokojące. Zrozumienie i zaakceptowanie wybieranych przez drugą osobę stylów radzenia sobie z sytuacją stwarza przestrzeń do oswojenia się z trudnymi emocjami i problemami oraz pracy nad nimi.

  5. Podtrzymywanie więzi fizycznej

    Więź fizyczna jest ważna w małżeństwie. Jednak gdy dziecko walczy z nowotworem, w strefie uczuć i bliskości fizycznej rodziców często zachodzą zmiany. Obowiązki związane z opieką mogą sprawić, że trudno będzie znaleźć czas na bycie sam na sam. Niektórzy rodzice mogą też okazywać mniejsze zainteresowanie zbliżeniami ze względu na odczuwany smutek lub zmęczenie. Inni wręcz przeciwnie — mogą bardziej pragnąć bliskości fizycznej jako sposobu na obniżenie poziomu stresu lub wzmocnienie więzi emocjonalnej z partnerami. Są to naturalne odczucia, ale jeśli różnią się u współmałżonków, może to powodować problemy w związku. Istotne jest, aby rodzice rozmawiali na temat bliskości fizycznej oraz swoich potrzeb i oczekiwań. Pary powinny usilnie starać się unikać długich przerw od bliskości fizycznej.

    W przypadku partnerów lub partnerek ze zmniejszonym zainteresowaniem zbliżeniami można:

    • Znajdować sposoby pokazania, że nadal są przedmiotem pożądania. Skomplementować, docenić lub powiedzieć, że się ich kocha.
    • Czule ich przytulać, ponieważ może to zwiększać poczucie bliskości.
    • Znaleźć wspólny język, jeśli chodzi o oczekiwania dotyczące zbliżeń.

    W przypadku partnerów lub partnerek ze zwiększonym zainteresowaniem zbliżeniami można:

    • Czule dotykać partnera lub partnerki bez oczekiwań dotyczących zbliżenia. Może to być obejmowanie, przytulanie, trzymanie się za ręce czy siadanie blisko siebie.
    • Skupiać się na przyjaźni. Robienie rzeczy we dwoje, pomaganie w większym stopniu w domu i drobne gesty mogą zbliżać pary zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie.
    • Chwilowo zrobić sobie przerwę. Nie zawsze jest to łatwe, ale czasami zrobienie sobie przerwy od zbliżeń może pomóc zmniejszyć napięcie i presję dotyczącą bliskości.

W silnych małżeństwach otwarta i szczera komunikacja jest podstawą. Nierozwiązane konflikty i brak bliskości (emocjonalnej lub fizycznej) skutkują dodatkowym obciążeniem rodziny i ograniczają wsparcie, jakie rodzice mogą zapewniać sobie nawzajem. Pomocy można jednak szukać nawet wówczas, gdy nie dzieje się nic złego. Poradnictwo małżeńskie i rodzinne może być ważnym źródłem siły podczas zmagań z nowotworem wieku dziecięcego. Psychologowie i inni specjaliści w zakresie zdrowia psychicznego mogą dostarczyć praktycznych umiejętności i materiałów, które pomogą parom rozmawiać o uczuciach, rozwiązywać problemy i radzić sobie w trudnym czasie.

—
Sprawdzono: czerwiec 2018 r.

Jak rozmawiać z dzieckiem o nowotworze?

Rozmawianie z dzieckiem o zdiagnozowanym u niego nowotworze może być trudne. Warto współpracować z zespołem opiekującym się dzieckiem, aby dowiedzieć się, jakie są najlepsze sposoby prowadzenia takich rozmów.

Ucz się więcej

Wsparcie dla rodziców

Kiedy u dziecka zostaje zdiagnozowany nowotwór, cała rodzina staje w obliczu wielu wyzwań. Istnieją możliwości wspierania Twojego zdrowia fizycznego, psychicznego i duchowego.

Ucz się więcej