Contact InfoAtomsEducationTrophyDocumentMicroscope
Przejdź do głównej zawartości

Zdrowe odżywianie po leczeniu przeciwnowotworowym

Zdrowa dieta odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu nowotworom. Każda osoba powinna zachowywać nawyki odżywania, które pomagają zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworu w dalszym życiu, jednak jest to szczególnie ważne w przypadku osób, które chorowały na nowotwór w przeszłości. 

Zdrowe odżywanie pomaga zmniejszyć ryzyko otyłości oraz rozwoju niektórych typów nowotworów u osób dorosłych.

Zalecenia dotyczące diety, masy ciała i aktywności fizycznej:

  • Jedz więcej pokarmów pochodzenia roślinnego, takich jak ziarna, warzywa, owoce i rośliny strączkowe.
  • Jedz mniej czerwonego mięsa i unikaj przetworzonych produktów mięsnych.
  • Unikaj wysokokalorycznych potraw i słodzonych napojów.
  • Unikaj konserwantów i ogranicz spożycie soli.
  • Ogranicz spożycie alkoholu.
  • Utrzymuj masę ciała na zdrowym poziomie.
  • Zadbaj o regularną aktywność fizyczną.

Specjaliści ds. żywienia zalecają przestrzeganie zdrowej diety ze szczególnym naciskiem na spożywanie owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych. Dodatkowo kontrolowanie wartości kalorycznej spożywanych posiłków pomaga utrzymać prawidłową masę ciała.

Zdrowe odżywanie pomaga zmniejszyć ryzyko otyłości oraz rozwoju niektórych typów nowotworów u osób dorosłych, które chorowały na nowotwór w dzieciństwie. Młody pacjent patrzy na produkty wystawione w witrynie lady chłodniczej.

Zdrowe odżywanie pomaga zmniejszyć ryzyko otyłości oraz rozwoju niektórych typów nowotworów u osób dorosłych, które chorowały na nowotwór w dzieciństwie.

Jedz więcej:

  • Owoców i warzyw
    • Jedz co najmniej 2½ filiżanki warzyw i owoców dziennie.
    • Warzywa i owoce dołączaj do każdego posiłku oraz jedz jako przekąski.
    • Ogranicz spożywanie sosów, dressingów i dipów, aby unikać dodatkowych kalorii.
    • Jedz warzywa i owoce w całości.
    • Pij soki w 100% z warzyw i owoców.
  • Produktów pełnoziarnistych. Do posiłku włączaj pełnoziarniste pieczywo, makaron i płatki (z jęczmienia i owsa) oraz brązowy ryż.
  • Białka. Sięgaj po różne produkty bogate w białko, w tym chude mięso i drób, owoce morza, jajka, rośliny strączkowe i orzechy.

Jedz mniej:

  • Węglowodanów rafinowanych. Ciasta, cukierki, słodzone płatki śniadaniowe, ciastka i inne słodycze oraz słodzone pokarmy zawierają wysoką zawartość cukrów.
  • Tłuszczów. Wiele rodzajów nowotworów rozwijających się u osób dorosłych jest powiązana z dietą bogatą w tłuszcze nasycone oraz tłuszcze trans obecne w wołowinie, wieprzowinie, maśle, tłuszczu do pieczenia i margarynie. Dieta wysokotłuszczowa zwiększa ryzyko raka jelita grubego, piersi i prostaty oraz jest powiązana z otyłością, chorobami serca i innymi problemami zdrowotnymi. Tłuszcze nasycone powinny stanowić nie więcej niż 10% całkowitej dziennej wartości kalorycznej.
  • Przetworzonego i czerwonego mięsa. Ogranicz spożycie takich produktów jak boczek, kiełbasa, wędliny śniadaniowe i parówki. Wybierając czerwone mięso, sięgaj po części zawierające mało tłuszczu. Piecz, podpiekaj lub gotuj zamiast smażyć lub piec na grillu. Wybieraj zdrowsze alternatywy takie jak ryby, drób lub rośliny strączkowe.
  • Konserwantów. Niektóre produkty – np. produkty i mięso peklowane z użyciem soli – zawierają konserwanty, takie jak azotyny, czyli substancje służące do konserwowania żywności. Spożywanie takich produktów w dużych ilościach może zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwór żołądka i przełyku.

Zwracaj uwagę na rozmiar i zawartość kalorii w spożywanych porcjach żywności. 

  • Czytaj etykiety na produktach, aby poznać wielkość porcji oraz zawartość kalorii. 
  • Wybieraj niskokaloryczne produkty takie jak warzywa i całe owoce. 
  • Jedz mniejsze porcje produktów o wysokiej zawartości kalorii, takich jak frytki, ziemniaki i inne produkty ziemniaczane, lody, pączki i inne słodycze.
  • Ogranicz spożycie słodkich napojów takich jak słodzone napoje gazowane, napoje dla sportowców oraz napoje o smaku owocowym. 

Produkty pomagające chronić przez nowotworem

Badacze przeanalizowali wpływ określonych produktów spożywczych i ich elementów na rozwój nowotworów. Istnieją dowody na to, że niektóre substancje zawarte w pożywieniu spowalniają wzrost komórek nowotworowych i stanowią ochronę przed jego rozwojem:

  • Produkty spożywcze pochodzenia roślinnego zawierają naturalne substancje chemiczne o możliwym działaniu przeciwnowotworowym. Należą do nich:
    • Fitochemikalia znajdujące się w czerwonych, żółtych i niektórych ciemnozielonych warzywach.
    • Polifenole znajdujące się w ziołach, przyprawach, warzywach, zielonej herbacie, jabłkach i jagodach.
    • Organiczne związki siarki znajdujące się w szczypiorku, czosnku, porze i cebuli.
    • Glukozynolany znajdujące się w roślinach krzyżowych, takich jak kapusta, brukselka, brokuły i kalafior.
  • Antyoksydanty, takie jak beta karoten, likopen i witaminy A, C i E przyczyniają się do obniżenia ryzyka uszkodzenia komórek.
  • Błonnik pomaga w szybszym transporcie pożywienia przez układ trawienny.
    • Produkty pełnoziarniste i nasiona, takie jak jęczmień, owies, kasza bulgur, kukurydza i żyto.
    • Pełnoziarniste pieczywo i makaron.
    • Rośliny strączkowe i ich nasiona, takie jak czarna fasola, ciecierzyca, soczewica i groch łuskany.
    • Warzywa i owoce.

Otyłość

Spożywanie większej liczby kalorii niż potrzebuje nasz organizm może skutkować przybieraniem na wadze.

Nadwaga lub otyłość łączą się z podwyższonym ryzykiem rozwinięcia się wielu rodzajów nowotworów, np. nowotworów:

  • piersi (w szczególności u kobiet, które są po okresie menopauzy);
  • jelita grubego i okrężnicy;
  • endometrium (wyściełającego macicę);
  • przełyku;
  • nerki;
  • trzustki;
  • jajnika;
  • wątroby;
  • prostaty.

Regularna aktywność fizyczna pozwala uniknąć otyłości. Dodatkowo może także obniżać ryzyko wystąpienia niektórych rodzajów nowotworów.

Osoby dorosłe powinny wykonywać ćwiczenia fizyczne o wysokim lub średnim poziomie intensywności odpowiednio przez co najmniej 75 minut lub 150 minut w tygodniu. Aktywność fizyczna o średnim poziomie nasilenia przypomina energiczny spacer.

Dzieci i młodzież potrzebują nawet więcej aktywności fizycznej:

  • Co najmniej jedną godzinę aktywności fizycznej o poziomie intensywności od niskiego do wysokiego każdego dnia, w tym ćwiczenia o wysokim poziomie intensywności co najmniej trzy razy w tygodniu.
  • Ćwiczenia wzmacniające mięśnie i kości w ramach aktywności fizycznej co najmniej trzy razy w tygodniu.
  • Ograniczenie siedzącego trybu życia, czyli siedzenia, leżenia, oglądania telewizji lub przeglądania treści na tabletach lub smartfonach.

Dowiedz się więcej o tym, w jaki sposób rodziny mogą właściwie się odżywiać, prowadzić aktywny tryb życia i ograniczyć czas przeznaczony na przeglądanie treści na tabletach lub smartfonach.Link otwiera się w nowym oknie

Alkohol a ryzyko zachorowania na nowotwór

Picie alkoholu w postaci wina, piwa czy wódki zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór. Alkohol jest bezpośrednio związany z ryzykiem rozwinięcia się nowotworu w obrębie głowy, szyi, wątroby, przełyku, piersi, jelita grubego i okrężnicy.

Badacze nie wiedzą do końca, dlaczego alkohol zwiększa ryzyko nowotworuLink otwiera się w nowym oknie. Możliwe przyczyny:

  • W alkoholu zawarte są substancje chemiczne, które przyczyniają się do niszczenia DNA i białek w zdrowych komórkach.
  • Alkohol może powodować zwiększenie poziomu estrogenów we krwi, tym samym zwiększając ryzyko wystąpienia nowotworów piersi, jajników i macicy.
  • Alkohol może obniżać zdolność organizmu do przetwarzania i wchłaniania ważnych składników odżywczych , w tym witaminy A, C, D i E, jak również kwasu foliowego i karotenoidów.

W przypadku osób dorosłych spożycie alkoholu powinno ograniczać się do dwóch porcji dziennie (mężczyźni) i jednej porcji dziennie (kobiety). Porcję definiuje się jako 12 uncji (ok. 350 ml) piwa, 5 uncji (ok. 150 ml) wina oraz 1,5 uncji (ok. 45 ml) alkoholu 40% (alkoholu destylowanego).

Inne sugestie dotyczące ograniczenia spożycia alkoholu:

  • Nie spożywaj jednorazowo dużej ilości alkoholu.
  • Ograniczenie spożycia alkoholu powinno obejmować także czerwone wino.
  • Nie łącz alkoholu z wyrobami tytoniowymi, ponieważ to jeszcze bardziej zwiększa ryzyko wystąpienia niektórych rodzajów nowotworów.

Porozmawiaj ze swoim lekarzem na temat ryzyka zachorowania na nowotwórLink otwiera się w nowym oknie. Lekarze mogą zalecić ograniczenie spożycia alkoholu lub całkowite jego odstawienie w celu zmniejszenia ryzyka wtórnego nowotworu.

Warto także zapytać lekarza o to, czy bezpieczne jest spożywanie alkoholu podczas choroby lub w trakcie przyjmowania niektórych leków.

 


Sprawdzono: czerwiec 2021 r.

Przewiń na górę