Przejdź do głównej zawartości

Żałoba po śmierci dziecka

Mąż pociesza płaczącą żonę.

Małżonkowie mogą różnie reagować na śmierć dziecka. Żałoby nie da się przewidzieć.

Czego powinny oczekiwać rodziny pogrążone w żałobie?

Nie ma nic bardziej druzgocącego niż śmierć dziecka. Rodziny zastanawiają się, jak przetrwają tę stratę.

Rodzice nigdy nie przestają myśleć o swoim dziecku ani za nim tęsknić. Żal zmienia się jednak wraz z upływem czasu. Rodzice twierdzą, że intensywne, głębokie poczucie straty w pierwszych dniach żałoby z czasem ustępuje miejsca emocjom, które są łatwiejsze do opanowania. Jednak żałoba każdej osoby jest inna 

i nie przebiega w możliwy do przewidzenia sposób. W jednym dniu może się wydawać, że jest lepiej, a następnego dnia nawet najprostsze zadania mogą być zbyt trudne do wykonania. Innym razem członkowie rodziny są zaskoczeni, a nawet mogą czuć się nieco winni, gdy znów są w stanie się śmiać. Takie uczucia i reakcje są normalne.

Odczucia związane z żałobą

Żal jest normalną reakcją po stracie ukochanej osoby. Każdy przeżywa żałobę inaczej, w różnym czasie i z różną intensywnością. Nie ma standardowego zestawu emocji, których doświadczamy po stracie dziecka.

Niektóre typowe odczucia i reakcje obejmują:

  • szok;
  • smutek;
  • strach;
  • złość;
  • poczucie winy;
  • żal;
  • samotność;
  • niepokój lub ciągłe obawy;
  • rozpacz;
  • poczucie beznadziei;
  • mniejsze pragnienie spędzania czasu z innymi;
  • powtarzające się myśli, obrazy i wspomnienia dziecka;
  • pragnienie spędzenia większej ilości czasu z dzieckiem i tęsknotę za utraconym czasem;
  • problemy z zasypianiem lub budzenie się w nocy;
  • nadmierną senność;
  • zmianę apetytu;
  • mniejsze zainteresowanie przyjemnymi czynnościami;
  • problemy z koncentracją;
  • trudności w podejmowaniu decyzji.

Wszyscy odczuwamy stratę, jednak każdy z nas przechodzi żałobę na swój własny sposób. Reakcje, potrzeby i sposoby radzenia sobie ze stratą dziecka u małżonków mogą być bardzo różne. Dzieci i nastolatki również przeżywają żałobę na swój własny sposób, od płaczu i smutku przez złe zachowanie, a nawet poczucie winy. Są to zupełnie normalne odczucia.

Dowiedz się, kiedy szukać pomocy

Specjaliści ds. zdrowia psychicznego, w tym psychologowie, doradcy i pracownicy socjalni, mogą być ważnym źródłem pomocy w czasie żałoby. Poszukiwanie pomocy nie oznacza, że osoba w żałobie przeżywa ją w niewłaściwy sposób.

W przypadku niektórych rodzin specjalista ds. zdrowia psychicznego może po prostu zapewnić im dodatkowe wsparcie. Pogrążeni w żałobie rodzice i rodzeństwo często martwią się, że przyjaciele i członkowie rodziny w końcu zmęczą się słuchaniem o ich smutku i żalu. Z doradcą mogą swobodnie dzielić się swoimi doświadczeniami bez takich obaw. Specjalista ds. zdrowia psychicznego może zaoferować bezpieczne miejsce, w którym można porozmawiać o uczuciach. Może również zapewnić zasoby, które pomogą rodzicom i rodzeństwu skuteczniej radzić sobie z zaistniałą sytuacją. 

Czasami u członków rodziny mogą wystąpić objawy zaburzeń psychicznych, takie jak niepokój, depresja lub zespół stresu pourazowego (ang. post-traumatic stress disorder, PTSD). Myśli i odczucia, które należy omówić ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego, obejmują:

  • myśli o dołączeniu do dziecka w chwili śmierci;
  • myśli o skrzywdzeniu siebie lub kogoś innego;
  • poczucie braku wartości;
  • spowolnione ruchy lub skrajne zmęczenie;
  • słyszenie lub widzenie rzeczy, których inni ludzie nie słyszą ani nie widzą;
  • silny niepokój lub lęk;
  • problemy ze snem, koszmary senne;
  • problemy z wykonywaniem codziennych czynności;
  • niedowierzanie w śmierć;
  • unikanie wspomnień o dziecku;
  • niechęć;
  • myślenie, że od czasu straty dziecka życie nie ma celu ani sensu;
  • poczucie oderwania od rzeczywistości;
  • nagłe, niepokojące wspomnienia, które sprawiają wrażenie, jakby były przeżywane na nowo.

Jeśli pojawią się myśli o wyrządzeniu krzywdy sobie lub innym, należy natychmiast uzyskać pomoc.

  • Pojawienie się takich myśli można zgłosić pod numerem 911 w Stanach Zjednoczonych. Pojawienie się takich myśli można zgłosić pod numerem 112 w Polska.
  • Skontaktuj się z National Suicide Prevention Lifeline (krajowa organizacja działająca na rzecz zapobiegania samobójstwom) telefonicznie pod numerem 988 lub online pod adresem https://suicidepreventionlifeline.org. Aby uzyskać informacje o infoliniach dla osób w kryzysie samobójczym w innych krajach, skorzystaj z listy Open Counseling.
  • Udaj się na najbliższy oddział ratunkowy.

Podcast Connecting Through Grief

Connecting Through Grief When a Child Dies to podcast stworzony w St. Jude Children's Research Hospital przez rodziców, którzy doświadczyli śmierci dziecka. Każdy odcinek tej pierwszej serii skupia się na innym aspekcie wczesnej żałoby.

Odwiedź stronę podcastu.

 

Kluczowe kwestie dotyczące żałoby

  • Każda osoba w rodzinie przeżywa żałobę inaczej.
  • Nie ma jednego ani nawet „właściwego” sposobu na przeżywanie żałoby.
  • Dostępna jest pomoc dla rodzin zmagających się z żałobą po śmierci dziecka.
  • Wiedz, kiedy poprosić o pomoc dla siebie lub członka rodziny podczas żałoby.


Sprawdzono: sierpień 2023 r.