Przejdź do głównej zawartości

Witamy

Together to nowa platforma informacyjna dla wszystkich osób zmagających się z nowotworami wieku dziecięcego – pacjentów, ich rodziców i pozostałych członków rodziny oraz bliskich.

Dowiedz się więcej

Żałoba po śmierci dziecka

Mąż pociesza płaczącą żonę.

Małżonkowie mogą różnie reagować na śmierć dziecka. Żałoby nie da się przewidzieć.

Czego powinny oczekiwać rodziny pogrążone w żałobie?

Nie ma nic bardziej druzgocącego niż śmierć dziecka. Rodziny zastanawiają się, jak przetrwają tę stratę.

Rodzice nigdy nie przestają myśleć o swoim dziecku ani za nim tęsknić. Żal zmienia się jednak wraz z upływem czasu. Rodzice twierdzą, że intensywne, głębokie poczucie straty w pierwszych dniach żałoby z czasem ustępuje miejsca emocjom, które są łatwiejsze do opanowania. Jednak żałoba każdej osoby jest inna 

i nie przebiega w możliwy do przewidzenia sposób. W jednym dniu może się wydawać, że jest lepiej, a następnego dnia nawet najprostsze zadania mogą być zbyt trudne do wykonania. Innym razem członkowie rodziny są zaskoczeni, a nawet mogą czuć się nieco winni, gdy znów są w stanie się śmiać. Takie uczucia i reakcje są normalne.

Odczucia związane z żałobą

Żal jest normalną reakcją po stracie ukochanej osoby. Każdy przeżywa żałobę inaczej, w różnym czasie i z różną intensywnością. Nie ma standardowego zestawu emocji, których doświadczamy po stracie dziecka.

Niektóre typowe odczucia i reakcje obejmują:

  • szok;
  • smutek;
  • strach;
  • złość;
  • poczucie winy;
  • żal;
  • samotność;
  • niepokój lub ciągłe obawy;
  • rozpacz;
  • poczucie beznadziei;
  • mniejsze pragnienie spędzania czasu z innymi;
  • powtarzające się myśli, obrazy i wspomnienia dziecka;
  • pragnienie spędzenia większej ilości czasu z dzieckiem i tęsknotę za utraconym czasem;
  • problemy z zasypianiem lub budzenie się w nocy;
  • nadmierną senność;
  • zmianę apetytu;
  • mniejsze zainteresowanie przyjemnymi czynnościami;
  • problemy z koncentracją;
  • trudności w podejmowaniu decyzji.

Wszyscy odczuwamy stratę, jednak każdy z nas przechodzi żałobę na swój własny sposób. Reakcje, potrzeby i sposoby radzenia sobie ze stratą dziecka u małżonków mogą być bardzo różne. Dzieci i nastolatki również przeżywają żałobę na swój własny sposób, od płaczu i smutku przez złe zachowanie, a nawet poczucie winy. Są to zupełnie normalne odczucia.

Dowiedz się, kiedy szukać pomocy

Specjaliści ds. zdrowia psychicznego, w tym psychologowie, doradcy i pracownicy socjalni, mogą być ważnym źródłem pomocy w czasie żałoby. Poszukiwanie pomocy nie oznacza, że osoba w żałobie przeżywa ją w niewłaściwy sposób.

W przypadku niektórych rodzin specjalista ds. zdrowia psychicznego może po prostu zapewnić im dodatkowe wsparcie. Pogrążeni w żałobie rodzice i rodzeństwo często martwią się, że przyjaciele i członkowie rodziny w końcu zmęczą się słuchaniem o ich smutku i żalu. Z doradcą mogą swobodnie dzielić się swoimi doświadczeniami bez takich obaw. Specjalista ds. zdrowia psychicznego może zaoferować bezpieczne miejsce, w którym można porozmawiać o uczuciach. Może również zapewnić zasoby, które pomogą rodzicom i rodzeństwu skuteczniej radzić sobie z zaistniałą sytuacją. 

Czasami u członków rodziny mogą wystąpić objawy zaburzeń psychicznych, takie jak niepokój, depresja lub zespół stresu pourazowego (ang. post-traumatic stress disorder, PTSD). Myśli i odczucia, które należy omówić ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego, obejmują:

  • myśli o dołączeniu do dziecka w chwili śmierci;
  • myśli o skrzywdzeniu siebie lub kogoś innego;
  • poczucie braku wartości;
  • spowolnione ruchy lub skrajne zmęczenie;
  • słyszenie lub widzenie rzeczy, których inni ludzie nie słyszą ani nie widzą;
  • silny niepokój lub lęk;
  • problemy ze snem, koszmary senne;
  • problemy z wykonywaniem codziennych czynności;
  • niedowierzanie w śmierć;
  • unikanie wspomnień o dziecku;
  • niechęć;
  • myślenie, że od czasu straty dziecka życie nie ma celu ani sensu;
  • poczucie oderwania od rzeczywistości;
  • nagłe, niepokojące wspomnienia, które sprawiają wrażenie, jakby były przeżywane na nowo.

Jeśli pojawią się myśli o wyrządzeniu krzywdy sobie lub innym, należy natychmiast uzyskać pomoc.

  • Pojawienie się takich myśli można zgłosić pod numerem 911 w Stanach Zjednoczonych. Pojawienie się takich myśli można zgłosić pod numerem 112 w Polska.
  • Skontaktuj się z National Suicide Prevention Lifeline (krajowa organizacja działająca na rzecz zapobiegania samobójstwom) telefonicznie pod numerem 988 lub online pod adresem https://suicidepreventionlifeline.org. Aby uzyskać informacje o infoliniach dla osób w kryzysie samobójczym w innych krajach, skorzystaj z listy Open Counseling.
  • Udaj się na najbliższy oddział ratunkowy.

Podcast Connecting Through Grief

Connecting Through Grief When a Child Dies to podcast stworzony w St. Jude Children's Research Hospital przez rodziców, którzy doświadczyli śmierci dziecka. Każdy odcinek tej pierwszej serii skupia się na innym aspekcie wczesnej żałoby.

Odwiedź stronę podcastu.

 

Kluczowe kwestie dotyczące żałoby

  • Każda osoba w rodzinie przeżywa żałobę inaczej.
  • Nie ma jednego ani nawet „właściwego” sposobu na przeżywanie żałoby.
  • Dostępna jest pomoc dla rodzin zmagających się z żałobą po śmierci dziecka.
  • Wiedz, kiedy poprosić o pomoc dla siebie lub członka rodziny podczas żałoby.


Sprawdzono: sierpień 2023 r.