Przejdź do głównej zawartości

Zastosowanie promieniowania rentgenowskiego u dzieci z nowotworami

Czym jest badanie rentgenowskie?

W badaniu rentgenowskim (RTG) wykorzystuje się niewielką ilość promieniowania do uzyskania obrazów struktur wewnątrz ciała.

Obrazy uzyskiwane z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego przedstawiają poszczególne części ciała w różnych odcieniach koloru czarnego i białego, w zależności od tego, jak dużą ilość promieniowania pochłonęła dana tkanka. Wapń obecny w kościach pochłania promieniowanie rentgenowskie w największym stopniu, więc na obrazach kości mają kolor biały. Tkanka tłuszczowa i inne tkanki miękkie pochłaniają mniejszą ilość promieniowania, więc na obrazach mają kolor szary. Z kolei powietrze pochłania promieniowanie w najmniejszym stopniu, w związku z czym na obrazach płuca mają kolor czarny.

Na jakiej zasadzie odbywa się badanie rentgenowskie?

Obrazy uzyskiwane z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego przedstawiają poszczególne części ciała w różnych odcieniach koloru czarnego i białego. Kolor zależy od tego, jak dużą ilość promieniowania pochłonęła dana tkanka. 

  • Wapń obecny w kościach pochłania promieniowanie rentgenowskie w największym stopniu. Kości mają więc na obrazach kolor biały. 
  • Tkanka tłuszczowa i inne tkanki miękkie pochłaniają mniejszą ilość promieniowania. Na obrazach mają one kolor szary. 
  • Z kolei powietrze pochłania promieniowanie w najmniejszym stopniu. W związku z tym na obrazach płuca mają kolor czarny.
Technik RTG dostosowuje pozycję pacjenta z nowotworem wieku dziecięcego, podczas gdy mama dziecka ubrana w fartuch ołowiany stoi w pobliżu.

Czy promieniowanie rentgenowskie jest bezpieczne?

Każdy z nas jest codziennie narażony na działanie promieniowania obecnego w naszym otoczeniu. Ilość promieniowania dostarczana do organizmu podczas badania rentgenowskiego jest bardzo mała. Korzyści kliniczne wynikające z badania rentgenowskiego w znacznym stopniu przewyższają ryzyko związane z narażeniem na niewielką ilość promieniowania. 

Jakie jest zastosowanie promieniowania rentgenowskiego w leczeniu nowotworów wieku dziecięcego?

Badania rentgenowskie są oceniane przez lekarzy zwanych  radiologami, którzy specjalizują się w analizowaniu wyników diagnostycznych badań obrazowych.

Diagnostyka

Badanie rentgenowskie może uwidocznić cechy świadczące o obecności:

  • Nowotworów złośliwych
  • Zakażeń
  • Złamań kości
  • Innych nieprawidłowości

Badania te są wykonywane na etapie diagnostyki w celu uzyskania obrazów wyjściowych przedstawiających stan nowotworu. Lekarze mogą następnie wykorzystywać te obrazy jako punkt odniesienia. Dzięki nim można ocenić, jak dobrze dziecko reaguje na leczenie.

Leczenie 

Badania rentgenowskie mogą być wykonywane w celu monitorowania odpowiedzi organizmu dziecka na leczenie onkologiczne. Ponadto dzięki tym badaniom można również zidentyfikować problemy, które mogą się pojawić w toku leczenia.

Ocena badania rentgenowskiego kończyny z protezą

Zastosowanie po zakończeniu leczenia

Po zakończeniu leczenia dziecko może być poddawane badaniom rentgenowskim w celu sprawdzenia, czy utrzymuje się remisja choroby nowotworowej.

Zastosowanie w perspektywie długoterminowego przeżycia

Osoby, które przebyły chorobę nowotworową, są narażone na większe ryzyko zachorowania na inne nowotwory oraz pojawienie się innych problemów zdrowotnych. U takich osób mogą być regularnie wykonywane diagnostyczne badania obrazowe, w tym badania rentgenowskie, w celu monitorowania stanu zdrowia. 

Regularne badania obrazowe pozwalają na wykrycie problemów na wcześniejszym etapie ich rozwoju, gdy możliwe jest zastosowanie skuteczniejszego leczenia.

Pacjent z nowotworem wieku dziecięcego leży na stole, podczas gdy dziecięcy psychoonkolog kliniczny pokazuje mu ekran urządzenia iPad, a technik RTG ustawia aparat na potrzeby badania rentgenowskiego jamy brzusznej.

Promieniowanie rentgenowskie jest wykorzystywane w diagnostyce, leczeniu i obserwacji po zakończeniu leczenia pacjentów chorujących na nowotwory wieku dziecięcego.

Jak przebiega badanie rentgenowskie?

Aparat RTG wysyła wiązkę promieniowania, która przechodzi przez określony obszar ciała. Następnie na ekranie komputera lub specjalnej kliszy rejestrowany jest obraz. 

W zależności od rodzaju używanego aparatu dziecko może zostać poproszone o zajęcie pozycji stojącej, siedzącej lub leżącej na stole. Technik RTG pomaga ułożyć dziecko w optymalnej pozycji umożliwiającej uzyskanie wyraźnego obrazu. Następnie pozyskiwany jest obraz. 

W tym czasie dziecko musi pozostawać w całkowicie nieruchomej pozycji. Może również zostać poproszone o wstrzymanie oddechu, ponieważ ruch oddechowy powoduje uzyskanie rozmazanego obrazu RTG. 

Następnie technik może pomóc dziecku w zajęciu innej pozycji w celu pozyskania dodatkowych obrazów RTG. 

Technik RTG dostosowuje pozycję pacjenta z nowotworem wieku dziecięcego, podczas gdy mama dziecka ubrana w fartuch ołowiany stoi w pobliżu.

Promieniowanie rentgenowskie jest wykorzystywane w diagnostyce, leczeniu i obserwacji po zakończeniu leczenia pacjentów chorujących na nowotwory wieku dziecięcego.

Jak przygotować się do badania rentgenowskiego?

Badanie rentgenowskie jest bezbolesne. W celu uzyskania wyraźnego obrazu pacjent musi przez chwilę pozostawać w nieruchomej pozycji. Porozmawiaj ze swoim dzieckiem o tym, jak ważne jest nieporuszanie się podczas tego badania. 

Dopuszcza się możliwość przebywania rodzica w pomieszczeniu, w którym odbywa się badanie, w celu wsparcia dziecka. Pamiętaj, aby poinformować technika, jeśli dziecko jest nerwowe lub ułożone w niekomfortowej pozycji. 

Bardzo ważne jest, aby każda kobieta w ciąży (pacjentka lub jej mama) przebywająca w pracowni badań rentgenowskich poinformowała personel pracowni o ciąży.

Dziecko może zostać poproszone o zdjęcie biżuterii, zegarka lub okularów oraz założenie koszuli szpitalnej. 

W przypadku niektórych badań rentgenowskich pacjentowi podaje się doustnie lub dożylnie środek kontrastowy – na przykład jod lub bar – w celu uzyskania bardziej szczegółowych obrazów.

Jeśli dziecko kiedykolwiek doświadczyło reakcji alergicznej na środek kontrastowy podany w ramach badania rentgenowskiego, należy poinformować o tym fakcie technika lub członka zespołu medycznego opiekującego się pacjentem. 


Sprawdzono: październik 2021 r.