Menu
Close
Skąpodrzewiak (ang. oligodendroglioma) jest rodzajem guza mózgu z grupy glejaków. Nazwę tego guza utworzono od nazwy komórek gleju skąpowypustkowego (oligodendrocytów), które pokrywają i chronią nerwy i mózg.
Najczęstszym miejscem występowania skąpodrzewiaka jest istota biała mózgu, która stanowi sieć białawych włókien nerwowych. Jej komórki przekazują informacje między różnymi obszarami mózgu.
Około połowa wszystkich komórek gleju skąpowypustkowego znajduje się w płacie czołowym mózgu.
Skąpodrzewiaki najczęściej rozwijają się w mózgu właściwym.
Skąpodrzewiak w większości przypadków rozwija się u osób dorosłych. U dzieci i młodzieży występuje rzadko. Ten rodzaj guza stanowi mniej niż 1% wszystkich guzów mózgu występujących u dzieci poniżej 14. roku życia.
Leczenie polega zwykle na wykonaniu zabiegu chirurgicznego w celu usunięcia jak najwięcej guza. Często stosuje się także radioterapię w celu zniszczenia nieusuniętych komórek nowotworowych. Można również zastosować chemioterapię. Wskaźniki przeżycia u dzieci ze skąpodrzewiakiem zależą od stopnia złośliwości guza i skuteczności zabiegu resekcji. U pacjentów z guzami o niskim stopniu złośliwości, które udało się całkowicie wyciąć, wskaźnik przeżycia wynosi powyżej 90%.Najlepszym źródłem informacji na temat przypadku dziecka jest zespół zapewniający mu opiekę.Skąpodrzewiak często rośnie powoli. Może być obecny w organizmie przez wiele lat, zanim spowoduje problemy zdrowotne. Objawy przedmiotowe i podmiotowe skąpodrzewiaka zależą od wieku dziecka, wielkości guza i miejsca jego występowania oraz od szybkości jego wzrostu.
Do objawów skąpodrzewiaka mogą należeć m.in.:
Przyczyna występowania skąpodrzewiaka nie jest znana. Jednak z guzami tego rodzaju mają związek niektóre zmiany w genach.
Skąpodrzewiaki zwykle rozwijają się u osób dorosłych. Częściej występują u osób płci męskiej. Występowanie skąpodrzewiaków wieku dziecięcego najczęściej obserwuje się u młodzieży i młodych osób dorosłych.
Lekarze diagnozują skąpodrzewiaka na różne sposoby.
Stopień złośliwości skąpodrzewiaków ocenia się na podstawie tego, jak wyglądają ich komórki pod mikroskopem. Im więcej można zauważyć w nich nieprawidłowości, tym wyższy stopień złośliwości. Skąpodrzewiaki są zwykle nowotworami stopnia drugiego lub trzeciego.
Sposób leczenia skąpodrzewiaka zależy od następujących czynników:
Nowotwory bardziej agresywne wymagają intensywniejszego leczenia. Lekarze biorą pod uwagę również wiek pacjenta.
Radioterapii nie stosuje się u małych dzieci ze względu na ryzyko działań niepożądanych.
Radioterapię można zastosować po wykonaniu zabiegu chirurgicznego w celu zniszczenia wszystkich nieusuniętych komórek nowotworowych. Jej użycie zależy od rodzaju guza i miejsca jego występowania oraz od wieku dziecka.
Metoda ta wykorzystuje wiązki promieni RTG lub protonów w celu zmniejszania guzów i niszczenia komórek nowotworowych. Jej działanie polega na uszkadzaniu DNA komórek nowotworowych.
Skąpodrzewiaki znacznie częściej występują u dorosłych niż u dzieci. W związku z tym dostępnych jest mniej informacji na temat rokowania u małych pacjentów. Zasadniczo u dzieci wyniki leczenia są lepsze niż u osób dorosłych.
Pięcioletni wskaźnik przeżycia w przypadku skąpodrzewiaka wieku dziecięcego wynosi powyżej 80%. Wyniki leczenia mogą się znacznie różnić zależnie od skuteczności zabiegu chirurgicznego, wieku pacjenta w momencie postawienia diagnozy oraz cech guza i szeregu innych czynników. Często dochodzi przy tym do nawrotu choroby nowotworowej, także u osób z długotrwałym przeżyciem.
Wyniki leczenia różnią się w zależności od następujących czynników:
Każdy przypadek jest inny. Szczegółowe informacje na temat przypadku Państwa dziecka przekaże jego lekarz.
Powrót do zdrowia i długotrwałe skutki występowania skąpodrzewiaka u dzieci i młodzieży zależą od cech guza i zastosowanych metod leczenia. Młody pacjent będzie wymagać prowadzenia obserwacji kontrolnej oraz wykonywania kontrolnych badań laboratoryjnych i badań MRI mających na celu monitorowanie pod kątem nawrotu lub progresji. Po wyleczeniu skąpodrzewiaka konieczne jest także monitorowanie pod kątem opóźnionych działań niepożądanych zastosowanych terapii.
Po zakończeniu terapii zespół opiekujący się Państwa dzieckiem przekaże plan opieki po skończonym leczeniu onkologicznym. Zawiera on informacje o wymaganych badaniach i wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia. Plan opieki powinien również obejmować skierowania umożliwiające korzystanie ze świadczeń pomocniczych, takich jak konsultacje z neurologiem, rehabilitacja, wsparcie pedagogiczne i psychologiczne.. Po przebyciu choroby nowotworowej niezbędne jest wyrobienie w sobie zdrowych nawyków związanych ze stylem życia. Istotne jest także stawianie się na regularne badania kontrolne u swojego lekarza pierwszego kontaktu.—
Sprawdzono: czerwiec 2023 r.
