Definicje zrozumiałe dla dzieci

Znieczulenie — lek wywołujący senność, dzięki któremu nie czujesz, nie widzisz ani nie słyszysz niczego podczas zabiegu lub operacji.

Biopsja — pobranie niewielkiej ilości tkanki z organizmu, aby przyjrzeć się jej pod mikroskopem w celu sprawdzenia, czy są w niej jakiekolwiek komórki nowotworowe lub komórki dotknięte innymi chorobami.

Morfologia krwi — badanie laboratoryjne przeprowadzane w celu sprawdzenia liczby krwinek białych, krwinek czerwonych i płytek krwi.

Pobranie krwi — pobranie krwi z żyły za pomocą igły przez personel pielęgniarski lub lekarza.

Transfuzja krwi — podanie krwi do organizmu, gdy jest to potrzebne.

Szpik kostny — różowa gąbczasta tkanka znajdująca się wewnątrz kości. To w niej powstaje większość komórek, w tym komórki krwi i jeszcze niedojrzałe komórki krwi zwane komórkami macierzystymi.

Przeszczep szpiku kostnego — przeszczep szpiku kostnego (zwany także przeszczepem komórek macierzystych) jest częścią leczenia różnych rodzajów chorób. Przeszczep szpiku kostnego polega na pobraniu zdrowych, niedojrzałych komórek krwi (zwanych komórkami macierzystymi) ze szpiku kostnego lub krwiobiegu jednej osoby i podaniu ich osobie, która potrzebuje leczenia. Czasami do przeszczepu można użyć zdrowych komórek macierzystych z własnego organizmu. W pozostałych przypadkach komórki macierzyste pobiera się od zgodnego dawcy. Komórki macierzyste mogą pochodzić ze szpiku kostnego lub z krwiobiegu dawcy. Jeśli muszą pochodzić ze szpiku kostnego, u dawcy wykonuje się zabieg chirurgiczny polegający na pobraniu szpiku za pomocą długiej igły. Zdrowe komórki macierzyste oddziela się od szpiku kostnego i podaje potrzebującemu pacjentowi.

Nowotwór — choroba wywoływana przez rozrost nieprawidłowo rozwijających się komórek. Nowotwór powstaje, gdy nieprawidłowe komórki szybko się mnożą. Gdziekolwiek znajdują się komórki nowotworowe, utrudniają one prawidłowe funkcjonowanie tej części ciała. Istnieje wiele różnych rodzajów nowotworów; każdy z nich ma swoją nazwę i unikatowy rodzaj stosowanego leku lub leczenia. Nowotwory różnią się ze względu na miejsce występowania w organizmie, wygląd i sposób rozrastania się.

Cewnik — mała, cienka i giętka rurka, przez którą podaje się płyny do organizmu lub je z niego odprowadza.

Komórki — najmniejsze części składowe organizmu, które można zobaczyć tylko pod mikroskopem. Komórki łączą się ze sobą jak klocki, tworząc wszystkie części ciała. Organizm składa się z milionów komórek.

Płyn mózgowo-rdzeniowy — płyn otaczający mózg i kręgosłup. W skrócie PMR. Płyn ten chroni mózg i kręgosłup, działając jak poduszka albo pole siłowe. Znajdują się w nim składniki odżywcze (takie jak witaminy) pomagające wzmacniać poszczególne części ciała. W szpitalu członek zespołu medycznego może przyjrzeć się niewielkiej ilości płynu PMR pod mikroskopem, aby uzyskać ważne informacje o działaniu organizmu lub skuteczności podanego leku.

Chemioterapia — czasem nazywana „chemią”. Są to silne leki, które mają zniszczyć komórki nowotworowe i powstrzymać ich wzrost w organizmie. Dostępnych jest wiele różnych rodzajów chemioterapii o różnych nazwach. Niektóre mają postać tabletki, a inne — płynu.

Posiew — rodzaj badania sprawdzającego występowanie zarazków w organizmie. Na posiew może zostać przeznaczona część krwi pobranej przez lekarza lub personel pielęgniarski. Mogą także użyć bawełnianego wacika, aby dotknąć nim (albo potrzeć) Twojej pupy, nosa lub gardła.

Diagnoza — nazwanie choroby. Lekarze mogą zlecić szereg badań, aby dowiedzieć się, co wywołuje chorobę u pacjenta. Gdy zespół medyczny ustali, co działa nieprawidłowo w ciele pacjenta, może go poinformować, jak nazywa się jego choroba. Poznanie nazwy choroby, czyli postawienie diagnozy, pomaga zespołowi medycznemu ustalić, jakie leki są potrzebne.

Dren — mała rurka, która odprowadza płyn z miejsca wykonania zabiegu chirurgicznego poza ciało pacjenta. Płyn tego typu gromadzi się w miejscu wykonania zabiegu chirurgicznego, a nie powinno go tam być. Może wyglądać jak woda, ale może także zawierać krew.

Zmiana opatrunku — założenie nowego opatrunku na dojście centralne do żyły, kaniulę centralną z dostępu obwodowego (PICC) lub port.

Kontrast / środek kontrastowy — substancja medyczna pomagająca lekarzom lepiej przyjrzeć się narządom wewnętrznym podczas badań obrazowych.

Cewnik Foleya — mała rurka, która odprowadza mocz z organizmu. Rurkę wkłada się tam, gdzie mocz wydostaje się z Twojego ciała.

Cewnik do wlewów dożylnych — mała rurka, którą umieszcza się w żyle za pomocą igły. Służy do podawania leków.

Dojście lub dojście centralne — rurka prowadząca do dużej żyły w pobliżu serca i wychodząca z ciała pośrodku klatki piersiowej.

Punkcja lędźwiowa — zabieg wykonywany przez lekarza lub personel pielęgniarski w celu pobrania z kręgosłupa niewielkiej ilości płynu PMR za pomocą małej igły. PMR jest płynem, który otacza mózg i kręgosłup człowieka.

Węzły chłonne — części ciała wyglądające jak skupisko ziaren grochu, a działające jak sito do wyłapywania i niszczenia zarazków. Węzły chłonne gromadzą i przenoszą krwinki białe do chorych obszarów ciała, aby pomóc w walce z zakażeniem. Węzły chłonne znajdują się w różnych miejscach w obrębie ciała. Dwa miejsca, w których można je zauważyć, to szyja i pod pachami.

Lek — środek podawany w celu wyleczenia choroby lub zapobiegnięcia jej. Zwykle podaje się go doustnie w postaci tabletek lub w postaci płynu podawanego do żyły.

Narząd — grupa tkanek, które tworzą część ciała wykonującą określone zadania. Przykładem narządu jest żołądek, serce i mózg.

Kaniula centralna z dostępu obwodowego (PICC) — długa rurka, którą umieszcza się w małej żyle i wprowadza do większej żyły. Za pomocą tej kaniuli lekarze i personel pielęgniarski podają leki i pobierają krew.

Płytki krwi — komórki, które pomagają organizmowi zatamować krwawienie, działając wewnątrz ciała jak plaster. Gdy pojawi się skaleczenie lub siniak, zadaniem płytek krwi jest utworzenie skupiska i zatamowanie krwawienia.

Port — umożliwia podanie leku do organizmu lub pobranie krwi. Ma kształt krążka z gumowym środkiem i umieszcza się go pod skórą. Aby użyć portu, członek personelu pielęgniarskiego wprowadza igłę przez skórę do gumowego środka.

Radioterapia — rodzaj leczenia, który wykorzystuje niewidzialne promienie w celu zahamowania wzrostu komórek nowotworowych w organizmie. Nie widzimy ani nie czujemy tego promieniowania.

Krwinki czerwone — składnik krwi, który przenosi tlen po całym ciele i dodaje mu energii.

Badanie obrazowe — metoda pozyskiwania obrazów wnętrza ciała za pomocą specjalnego aparatu. Aparat nie dotyka pacjenta.

Zastrzyk lub wstrzyknięcie — kolejny sposób podawania leku za pomocą igły.

Sterydy — rodzaj leku stosowanego w celu zniszczenia komórek nowotworowych. Mogą również pomóc w przypadku nudności, wymiotów, alergii i bólów głowy spowodowanych chorobami lub zabiegami.

Zabieg chirurgiczny — zabieg polegający na zrobieniu przez lekarza otworu w ciele w celu wycięcia lub naprawienia czegoś, co było nieprawidłowe. Większość dzieci podczas zabiegu chirurgicznego śpi po podaniu znieczulenia, więc nic nie czują. Po zakończeniu zabiegu chirurgicznego otwór jest zamykany, znieczulenie ustępuje i pacjent budzi się.

Tkanka — grupa komórek w ciele, które są zorganizowane i zgrupowane razem w celu wykonywania tego samego zadania. Przykładami elementów złożonych z tkanek są zewnętrzna warstwa naszej skóry, mięśnie i elementy łączące poszczególne części ciała, takie jak kości lub chrząstki.

Leczenie — wszystko to, czego lekarze używają do pozbycia się nowotworów. Plan leczenia może obejmować wszystkie leki, wizyty, badania i procedury dobrane do potrzeb każdego z pacjentów. Są różne rodzaje leczenia różnych rodzajów nowotworu.

Guz — grupa nieprawidłowych komórek, które rozrastają się w organizmie, tworzą skupisko i powodują pojawienie się zgrubienia. Wyróżnia się wiele rodzajów guzów. Niektóre guzy są nowotworami, a inne nie. Niektóre guzy są łatwo dostrzegalne. Inne są położone głęboko w ciele i nie widać ich. Każdy rodzaj guza ma inną nazwę. Guzy różnią się ze względu na miejsce występowania w organizmie, wygląd, sposób rozrastania się i rodzaj leku wymaganego do jego leczenia.

Krwinki białe — składnik krwi, który pomaga zwalczać zakażenia. Komórki te ciężko pracują, aby chronić ludzi przed zarazkami i schorzeniami. Istnieje kilka rodzajów krwinek białych, które pomagają organizmowi pokonać choroby.