Przejdź do głównej zawartości

Sposób obchodzenia się z płynami ustrojowymi po podaniu chemioterapii

Leki cytostatyczne i inne substancje lecznicze mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia opiekunów pacjentów, którzy je przyjmują. 

Wszyscy opiekunowie powinni przestrzegać środków ostrożności w trakcie chemioterapii pacjenta oraz przez 48 godzin po jej podaniu.

48 godzin

Środki ostrożności obejmują stosowanie środków ochrony osobistej i przestrzeganie wytycznych dotyczących bezpiecznego obchodzenia się z płynami ustrojowymi i wydalinami pacjenta w trakcie chemioterapii i po jej podaniu.

Informacje dotyczące kroków, jakie należy podjąć w trakcie chemioterapii i po jej podaniu, można uzyskać od zespołu opiekującego się pacjentem. Należy zawsze przestrzegać instrukcji udzielonych przez zespół opiekujący się pacjentem.

Bezpieczeństwo opiekunów podczas chemioterapii

Leki cytostatyczne mogą mieć szkodliwe działanie w przypadku ich kontaktu ze skórą lub dostania się do oczu. Personel medyczny zajmujący się podawaniem dziecku chemioterapii korzysta ze środków ochrony osobistej, takich jak rękawice, odzież ochronna, przyłbice lub okulary ochronne. Może także poprosić opiekunów o stosowanie takich środków w trakcie otrzymywania przez dziecko wspomnianych leków.  

W przypadku rozlania leku lub jego wycieku z jakiegokolwiek urządzenia należy natychmiast poinformować o tym fakcie personel medyczny. Nie należy próbować samodzielnie usuwać rozlanego leku. 

Bezpieczne obchodzenie się z płynami ustrojowymi po podaniu chemioterapii

Ważne jest, aby postępować zgodnie z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa w zakresie obchodzenia się z płynami ustrojowymi i wydalinami po przyjęciu przez dziecko chemioterapii lub innych niebezpiecznych leków.  

Przez co najmniej 48 godzin od podania chemioterapii lek może być obecny we wszystkich płynach ustrojowych i wydalinach pacjenta. Obejmują one mocz, stolec i wymiociny. Tego typu płyny ustrojowe i wydaliny mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia członków rodziny pacjenta lub innych osób. W tym czasie wszyscy opiekunowie muszą przestrzegać środków ostrożności.  

Bezpieczeństwo opiekunów w szpitalu

W okresie 48 godzin po przyjęciu przez dziecko chemioterapii opiekujący się nim personel szpitala będzie nosić rękawice, odzież ochronną oraz stosować środki ochrony twarzy i oczu podczas wykonywania czynności związanych z usuwaniem wymiocin, krwi, moczu lub stolca dziecka, a także przy zmianie pieluch. Personel może stosować więcej środków ochrony osobistej niż członkowie rodziny pacjenta ze względu na stałe narażenie na kontakt z substancjami niebezpiecznymi.      

Podczas pobytu dziecka w szpitalu usunięciem wszelkich płynów ustrojowych zajmie się personel pielęgniarski. Personel szpitala będzie także zmieniać pieluchy czy zabrudzoną pościel.  

Worki i pojemniki na odpady niebezpieczne: podczas pobytu w szpitalu nie należy usuwać płynów ustrojowych dziecka do zwykłego pojemnika na śmieci. Personel szpitala zbierze je do worków na niebezpieczne pozostałości po chemioterapii i wyrzuci je do pojemnika na niebezpieczne odpady po lekach.  

Korzystanie z toalety: dziecko nie powinno w tym czasie korzystać z pisuaru. Wszyscy pacjenci powinni korzystać z toalety na siedząco. Gdy dziecko skończy korzystać z toalety, należy natychmiast opuścić pokrywę deski sedesowej. Podczas pobytu dziecka w szpitalu o spłukanie toalety należy poprosić personel. Nie wolno samodzielnie spłukiwać płynów ustrojowych pacjenta. W przypadku wizyty ambulatoryjnej dziecka jego opiekun może spłukać toaletę. 

Przewijanie podczas pobytu w szpitalu: jeśli podczas pobytu w szpitalu dziecko korzysta z pieluch, należy poinformować personel pielęgniarski, gdy wymagane jest przewinięcie dziecka. Nie należy samodzielnie zmieniać pieluch dziecku, chyba że opiekun został odpowiednio przeszkolony w tym zakresie. Jeśli opiekun został przeszkolony w zakresie przewijania pacjenta, powinien przy tej czynności korzystać z rękawic, odzieży ochronnej oraz środków ochrony twarzy i oczu. Środki ochrony osobistej należy usuwać do pojemnika na odpady niebezpieczne. Należy umyć ręce. Przed wyrzuceniem zużytej pieluchy do pojemnika na odpady niebezpieczne należy poinformować o tym personel szpitala. 

Wizyty ambulatoryjne: w przypadku wizyty ambulatoryjnej dziecka w szpitalu opiekun powinien – zgodnie z instrukcjami – stosować środki ochrony osobistej przy usuwaniu wymiocin, krwi, moczu lub stolca dziecka, w tym także pieluch. Zużyte środki ochrony osobistej, pieluchy umieszczone w worku oraz inne odpady, które miały kontakt z płynami ustrojowymi pacjenta, należy usuwać do pojemnika na niebezpieczne odpady po chemioterapii. Nie należy wyrzucać tych pozostałości do zwykłego pojemnika na śmieci. 

Bezpieczeństwo opiekuna w warunkach domowych

Po opuszczeniu przez dziecko szpitala jego opiekunowie powinni przestrzegać wytycznych dotyczących bezpieczeństwa przekazanych przez zespół opiekujący się pacjentem. Opiekun powinien upewnić się, że posiada potrzebne środki ochrony osobistej.

Wytyczne, których należy przestrzegać przez co najmniej 48 godzin po podaniu pacjentowi chemioterapii:  

  • Należy zakładać rękawice i odzież ochronną na czas usuwania wymiocin, krwi, moczu lub stolca dziecka.
  • Należy zakładać rękawice do sprzątania zabrudzonej pościeli dziecka.
  • Należy zakładać przyłbicę lub okulary ochronne, jeśli istnieje ryzyko rozbryzgu płynów ustrojowych.
  • Należy zakładać rękawice i przyłbicę lub okulary ochronne na czas przewijania dziecka. 
  • Zużyte pieluchy należy umieszczać w plastikowym worku i wyrzucać do zwykłego pojemnika na śmieci.
  • Na czas spłukiwania toalety w domu i w szpitalu należy zamykać pokrywę deski sedesowej.

Co zrobić w przypadku kontaktu z płynami ustrojowymi pacjenta

  • Jeśli jakiekolwiek płyny ustrojowe dziecka przedostaną się na skórę opiekuna, należy natychmiast dokładnie umyć skórę wodą i mydłem.
  • Jeśli jakiekolwiek płyny ustrojowe dziecka przedostaną się do oczu opiekuna, należy przemywać je wodą przez 15 minut przy otwartych powiekach. Następnie należy skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu i wyjaśnić mu, co zaszło. 

Wszelkie pytania lub obawy dotyczące bezpieczeństwa opiekuna lub dziecka podczas chemioterapii lub po jej podaniu należy omówić z zespołem opiekującym się pacjentem.

Najważniejsze informacje dotyczące sposobu obchodzenia się z płynami ustrojowymi po podaniu chemioterapii

  • Leki cytostatyczne lub inne substancje lecznicze mogą stanowić zagrożenie dla opiekunów, którzy mają kontakt z takimi lekami lub z płynami ustrojowymi pacjenta.
  • Powinni oni – zgodnie z instrukcjami – stosować środki ochrony osobistej, takie jak odzież ochronna, rękawice, maski lub przyłbice chroniące oczy.
  • Opiekunowie powinni unikać kontaktu z płynami ustrojowymi pacjenta i zachować ostrożność przez 48 godzin po podaniu chemioterapii. 
  • Należy zawsze przestrzegać instrukcji dotyczących bezpieczeństwa udzielonych przez zespół opiekujący się pacjentem.


Sprawdzono: kwiecień 2024 r.