အဓိကအကြောင်းအရာ skip

ကြိုဆိုပါသည်

Together သည် - လူနာများနှင့် မိဘများ၊ မိသားစုဝင်များနှင့် သူငယ်ချင်းများအပါအဝင် - ကလေးကင်ဆာကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိသူတိုင်းအတွက် ရင်းမြစ်အသစ်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။

ပိုမိုလေ့လာရန်

ကလေးများနှင့် ဆယ်ကျော်သက်များတွင်ဖြစ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဆိုတာ ဘာလဲ။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်နှင့် ကျောဆစ်ရိုးတွင်း အာရုံကြောမကြီးတွင် တည်သော အကျိတ်များဖြစ်ပြီး နဗ်ကြောဖွဲ့ တစ်ရှူးဆဲလ်ဟု ခေါ်သည့် ဆဲလ်များမှ ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။ ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများသည် ဦးနှောက်၏ ထောက်ကန်တစ်ရှူးကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် ကွန်ရက်ဆဲလ် အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းသည် ကလေးသူငယ်များတွင် အဖြစ်အများဆုံး ဦးနှောက်အကျိတ်အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ကလေးများတွင် ဖြစ်တတ်သည့် ဗဟိုနဗ်ကြောအဖွဲ့အစည်း (CNS) ရှိ အကျိတ်အားလုံး၏ထက်ဝက်သည် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအကျိတ်များဖြစ်သည်။

ကလေးများတွင် ဖြစ်တတ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအမျိုးအစားများ

ကလေးများတွင် ဖြစ်တတ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများတွင် အောက်ပါတို့ကဲ့သို့သော အကျိတ်များပါဝင်သည်−

  • ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (PA)
  • ပြန့်ပွားလွယ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း
  • ပုံသဏ္ဍာန်အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်သော ဇန်တိုဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း(PXA)
  • ဟိုက်ပိုသဲလမတ်နှင့် ဦးနှောက်အောက်ခြေပိုင်းတွင်သာ ဖြစ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (PMA)
  • ဆဲလ်အိုများမှ ဆက်လက်မျိုးပွားနိုင်သည့် ဆဲလ်ပျိုများအဖြစ် ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း
  • ရိုးရိုးဦးနှောက်မြင်း (glioblastoma multiforme သို့မဟုတ် GBM ဟုလည်း ခေါ်သည်)
  • ဦးနှောက်အလယ်မျဥ်းတွင် တည်သည့် ပျံ့လွယ်သော မျှင်ထူတစ်ရှူးမြင်း (DIPG တွင် လေ့လာကြည့်ပါ)
 

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း တည်လေ့ရှိသည့် နေရာများမှာ−

  • ဦးနှောက်ငယ်
  • ဦးနှောက်ကြီး
  • ဦးနှောက်တိုင်
  • ဟိုက်ပိုသဲလမတ်
  • အမြင်လမ်းကြောင်း - အလင်းလမ်းကြောင်းအကျိတ်တွင်လည်း လေ့လာကြည့်ပါ။
  • ကျောဆစ်ရိုးဆစ်တွင်း အာရုံကြောမကြီး

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများကို အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့် မြင်ရသည့် ပုံစံအပေါ် အခြေခံ၍ အဆင့်နိမ့် သို့မဟုတ် အဆင့်မြင့် အကျိတ်အဖြစ် အမျိုးအစားခွဲခြားယူသည်။ ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်ကို ဖယ်ထုတ်ရန် ပုံမှန်သုံးနေကျ ကုသနည်းမှာ ခွဲစိတ်ကုထုံး ဖြစ်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ကင်ဆာဆဲလ်အကြွင်းအကျန်များကို သတ်ရန်အတွက် ခွဲစိတ်မှုနှင့်အတူကီမိုဆေးသွင်းခြင်း ကုထုံး သို့မဟုတ် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး ကိုလည်း အသုံးပြုကြသည်။ အခြားကုသနည်းများသည် အကျိတ်အမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပါသည်။

ကလေးသူငယ်များတွင် ဖြစ်တတ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဖြစ်ပွားမှုအတွက် အသက်ရှင်နိုင်သည့် ရာခိုင်နှုန်းသည် အဆိုပါအကျိတ်အရွယ်အစား၊ အကျိတ်တည်နေရာ၊ ခွဲထုတ်၍ရမရ၊ အဆိုပါအကျိတ်အမျိုးအစားအတွက် ထိရောက်သည့် အခြားကုသနည်းများရှိမရှိအပေါ် မူတည်ပါသည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းနှင့် ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်း

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများသည် ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်၏ ထောက်ကန်တစ်ရှူးကို ဖွဲ့တည်ပေးသည့် (ကွန်ရက်ဆဲလ်များ)မှ ကြီးထွားလာသည့် အကျိတ်များဖြစ်သည်။ ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းများကို ၎င်းတို့၏တည်နေရာ၊ သက်ဆိုင်ရာ ကွန်ရက်ဆဲလ်အမျိုးအစားကို အစွဲပြုပြီး အမည်ပေးနိုင်ပါသည်။ ရံဖန်ရံခါတွင် ဆရာဝန်များသည် ဦးနှောက်အကျိတ်ကို အဆင့်နိမ့် သို့မဟုတ် အဆင့်မြင့် ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းအဖြစ် ခေါ်ဝေါ်ရည်ညွှန်းနိုင်သည်။

ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းအမျိုးအစားများမှာ−

 

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းရောဂါလက္ခဏာများ

ကလေးသူငယ်များတွင် ဖြစ်တတ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းရောဂါလက္ခဏာအမျိုးမျိုးရှိနိုင်သည်။ ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ အလွန်ကြီးသွားသည့် အကျိတ်အချို့လည်းရှိတတ်သည်။ အချို့သောဖြစ်ရပ်များ အထူးသဖြင့် အဆင့်နိမ့်သေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများတွင် ရောဂါလက္ခဏာများကို မသိမသာပြတတ်သဖြင့် သတိပြုမိရန် ခဲယဥ်းသည်။ အခြားအခြေအနေများ၊ အထူးသဖြင့် အဆင့်မြင့်သွားသည့် သို့မဟုတ် လျင်မြန်စွာကြီးထွားသည့် အကျိတ်များတွင် ပြင်းထန်သည့် ရောဂါလက္ခဏာများကို ရုတ်ခြည်းပြလာနိုင်သည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းရောဂါလက္ခဏာများသည် ကလေး၏အသက်အရွယ်၊ အကျိတ်တည်နေရာ၊ အကျိတ်ပျံ့နှုန်းကဲ့သို့သော အချက်များအပေါ် မူတည်သည်။

ကလေးများတွင် ဖြစ်တတ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းရောဂါလက္ခဏာများမှာ−

  • ခေါင်းကိုက်ခြင်း။ မနက်ပိုင်းတွင် ပိုဆိုးတတ်သည် သို့မဟုတ် အန်ပြီး ပြန်ကောင်းသွားတတ်သည်
  • ပျို့ခြင်းနှင့် အန်ခြင်း
  • အမြင်အာရုံပိုင်းတွင် ပြဿနာရှိခြင်း
  • ဟန်ချက်မထိန်းနိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် လမ်းလျှောက်ရခက်ခြင်း
  • အားနည်းခြင်း၊ ထုံကျဉ်ခြင်း၊ စပ်ဖျဥ်းဖျဥ်းဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်ဘယ် သို့မဟုတ် ညာခြမ်းတွင် အာရုံခံစားမှုအပိုင်းပြောင်းလဲခြင်း
  • ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး သို့မဟုတ် အမူအကျင့်ပြောင်းလဲခြင်း
  • အကြောဆွဲခြင်း၊ တက်ခြင်း
  • စကားပြောရာတွင် ပြောင်းလဲခြင်း
  • အကြားအာရုံပြောင်းလဲခြင်း
  • နုံးခွေခြင်း သို့မဟုတ် အိပ်ငိုက်ခြင်း
  • ကျောင်း သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းစွမ်းဆောင်ရည်ပိုင်းတွင် ပြောင်းလဲခြင်း
  • အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာမရှိဘဲ ကိုယ်အလေးချိန်ပြောင်းလဲခြင်း (ဝိတ်တက်ခြင်း သို့မဟုတ် ဝိတ်ကျခြင်း)
  • အတွင်းထုတ်ဂလင်း ပြောမပြတတ်အောင် ရေဆာနေခြင်း သို့မဟုတ် အရွယ်ရောက်ချိန်စောခြင်း
  • နို့စို့ကလေးများတွင် ဦးခေါင်းအရွယ်အစားကြီးလာခြင်း
  • ငယ်ထိပ်အသားပြည့်လာခြင်း(ခေါင်းခွံထိပ်ရှိ "အသားပျော့သော နေရာ")

ကြီးထွားလာသော အကျိတ်သည် ခါးဆစ်ရိုးတောက်လျှောက်ရှိ ဦးနှောက်အရည်ကြည်၏ ပုံမှန်စီးဆင်းမှုလမ်းကို ပိတ်မိစေသည်။ ၎င်းသည် ဦးနှောက်ရေဝင်ခြင်းဟု သိကြသည့် ဦးနှောက်အတွင်းတွင် အရည်များဖွဲ့တည်ခြင်းဦးနှောက်ဝန်းကျင်၌ အရည်များခိုအောင်းနေခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ ၎င်းအရည်များသည် ဦးနှောက်အတွင်း ဖိအားများ (ခေါင်းခွံတွင်း ဖိအား)ကို တိုးမြင့်သက်ရောက်စေသည်။ ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း၏ အချို့ သောရောဂါလက္ခဏာများသည် ဦးနှောက်ဝန်းကျင်၌ အရည်များခိုအောင်းနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအား ရှာဖွေဖော်ထုတ်မှု

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအား ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုများမှာ−

  • ကိုယ်ခန္ဓာစမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုနှင့် ကျန်းမာရေးမှတ်တမ်းသည် ရောဂါလက္ခဏာများ၊ အထွေထွေကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ ယခင်ဖြစ်ဖူးသော နာမကျန်းမှုများနှင့် ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေပိုများစေသော အကြောင်းအချက်များကို လေ့လာနိုင်အောင် ဆရာဝန်များအား ပံ့ပိုးပေးပါသည်။
    • ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်တက်စေသည့် အကြောင်းအချက်များ− ကလေးများတွင် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအဖြစ်များရသည့် အကြောင်းရင်းခံကို မသိရှိရသေးပါ။ သို့သော်လည်း ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို မြင့်တက်စေသည့် အကြောင်းအချက်အချို့ရှိသည်။ ဤ မျိုးရိုးလိုက်သော အခြေအနေများတွင် ပါဝင်သည်မှာ နဗ်ကြောမျှင်ထူ မြင်းပွားခြင်း အမျိုးအစား ၁ (NF1) နှင့် အမျှင်တစ်ရှူးများ စုလုံးသဖြင့် တစ်ရှူးများမာကျောလာခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ မျိုးရိုးလိုက်ကင်ဆာရောဂါ ရှိနေသည့် ကလေးများသည် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဖြစ်ရန် အလားအလာပိုများသည်။ ဦးနှောက်တွင် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးခံယူဖူးခြင်းသည် ဤရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို မြင့်တက်နိုင်စေပါသည်။
  • အာရုံကြောပိုင်းဆိုင်ရာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုသည် မှတ်ဉာဏ်၊ အမြင်အာရုံ၊ အကြားအာရုံ၊ ကြွက်သားအင်အား၊ ဟန်ချက်၊ ထိန်းညှိလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းနှင့် တုံ့ပြန်မှုများပါဝင်သည့် ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်ချက်၏အမျိုးမျိုးသော လုပ်ဆောင်ချက်ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးများကို တိုင်းတာပေးပါသည်။
  • ပြီးပြည့်စုံသည့် မျက်စိစစ်ဆေးမှုသည် မျက်စိကျန်းမာရေးနှင့် အမြင်အာရုံကို မတူညီသည့် ရှူထောင့်အသီးသီးမှ အကဲဖြတ်သုံးသပ်ပေးပါသည်။ ဦးနှောက်ဝန်းကျင်တွင် ဖိအားများနေမှုကို မျက်စိစစ်ဆေးမှုမှတစ်ဆင့်လည်း ဖော်ထုတ်သိရှိနိုင်ပါသည်။
  • ပုံရိပ်ဖော်စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုများကို အကျိတ်ကိုရှာဖွေဖော်ထုတ်နိုင်ရန်၊ အကျိတ်အရွယ်အစားကိုကြည့်ရန်နှင့် အဆိုပါအကျိတ်ကြောင့် ထိခိုက်သည့် ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းများကို သိရှိရရန်အတွက် အထောက်အကူအဖြစ်သုံးပါသည်။
    • သံလိုက်စွမ်းအားဖြင့် ပုံရိပ်ဖော်၍ ရောဂါရှာဖွေခြင်း (MRI) သည် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း၏ အဆင့်အခြေကို ချင့်တွက်ရန် အဓိကထားသုံးသည့် ပုံရိပ်ဖော်နည်းစနစ်ဖြစ်သည်။ အမ်အာအိုင်က ပြုလုပ်တဲ့ပုံရိပ်တွေဟာ အကျိတ်ရဲ့အမျိုးအစား၊ ရောဂါရဲ့ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေနဲ့ပတ်သက်လို့ အချက်အလက် ပိုပေးနိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင်လည်း အကျိတ်အကြွင်းအကျန်များကျန်ရှိခြင်းရှိမရှိကို ကြည့်ရန် MRI ရိုက်ကြပါသည်။
    • ကွန်ပျူတာ တိုမိုဂရပ်ဖီ (CT စကန်) သည် ဓာတ်မှန်ကို အသုံးချပြီး ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများနှင့် တစ်ရှူးများ၏ ကန့်လန့်ဖြတ်ပုံရိပ်များကို ဖန်တီးပုံဖော်ပေးသည်။ ထိုစက်သည် အလွန်အသေးစိတ်သည့် ပုံကို ရရှိရန် ပုံရိပ်များစွာကို ရိုက်ယူပါသည်။ ဤသို့ အလွှာလိုက် သို့မဟုတ် အကန့်လိုက်ရိုက်ကူးပေးခြင်းကြောင့်လည်း အလွန်သေးငယ်သော အကျိတ်များကို ရှာ၍ရစေသည်။
  • ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအကျိတ်ကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် အသားစထုတ်ယူစစ်ဆေးခြင်း နည်းလမ်းကို သုံးလေ့ရှိပါသည်။ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမှုမှာ အကျိတ်နမူနာအသေးလေးကို ခွဲစိတ်မှုအတွင်း ဖယ်ရှားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါတစ်ရှူးကို ရောဂါဗေဒပညာရှင်က အဏုကြည့်ကိရိယာဖြင့် စစ်ဆေးပြီး ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်၏ အမျိုးအစားနှင့် အဆင့် ကိုဖော်ထုတ်ပါသည်။
ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအရွယ်အစားကို မှတ်သားဖော်ပြပေးသော ဦးနှောက်ဝင်ရိုးထိပ်မှ ရိုက်ကူးသည့် MRI

ဦးနှောက်ဝင်ရိုးထိပ်မှ ရိုက်ကူးပြီး ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကို မှတ်သားဖော်ပြပေးသည့် MRI

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း၏အရွယ်အစားကို မှတ်သားဖော်ပြပေးသည့် ဦးခေါင်းထိပ် MRI

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း၏အရွယ်အစားကို မှတ်သားဖော်ပြပေးသည့် ဦးခေါင်းထိပ် MRI

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများကို မြားများဖြင့် ညွှန်ပြပေးသည့် Sagittal MRI

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း၏ Sagittal MRI

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအဆင့်ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်း

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်များကို အဏုကြည့်ကိရိယာဖြင့် မြင်ရသော ပုံစံကိုကြည့်ပြီး အမျိုးအစားခွဲခြားသည်။ အကျိတ်ကို အဆင့် ၁ မှ ၄ အထိ သတ်မှတ်ခွဲခြားထားသည်။ ဆဲလ်များမူမမှန်သည့် ပုံပိုပေါ်လေလေ၊ အဆင့်မြင့်သွားလေလေဖြစ်သည်။

အဆင့် ၁ နှင့် ၂ အကျိတ်များကို အဆင့်နိမ့်သည်ဟု ယူဆပါသည်။ အဆိုပါဆဲလ်များသည် ပြန့်ပွားနှုန်းနည်းပြီး ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် အဆင့်နိမ့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်များအတွက် ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်သည် ကောင်းနေတတ်သည်။ အထူးသဖြင့် ကလေးများအတွက် ကောင်းသည်။

အဆင့် ၃ နှင့် ၄ အကျိတ်များကို အဆင့်မြင့်သည်ဟု ယူဆပါသည်။ အဆိုပါဆဲလ်များသည် ဥပဒ်ပေးတတ်ပြီး လျင်မြန်စွာ ကြီးထွားကြသည်။ အဆင့်မြင့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်များအတွက် ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်သည် အဆင့်နိမ့်အကျိတ်များထက် ပို၍အခြေအနေဆိုးသည်။ သို့သော်လည်း ဤခန့်မှန်းချက်သည် သီးခြားအကျိတ်အမျိုးအစားတစ်ခုစီအတွက် မည်ကဲ့သို့သော ကုသမှုများကို ရနိုင်သည် ဟူသည့်အချက်အပေါ် မူတည်သည်။ 

ကလေးများတွင် ဖြစ်ပွားတတ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများသည် အဆင့်နိမ့်သည်က များသည်။ လူကြီးများတွင် ဖြစ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းများမှာမူ အဆင့်မြင့်တတ်ပါသည်။

အကျိတ်အဆင့်အလိုက် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအမျိုးအစားခွဲခြားခြင်း

အဆင့်နိမ့် အကျိတ်များ
(အဆင့် ၁ သို့မဟုတ် ၂)
ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (PA) / ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအကျိတ်ငယ် (JPA)
ဟိုက်ပိုသဲလမတ်နှင့် ဦးနှောက်အောက်ခြေပိုင်းတွင်သာ ဖြစ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (PMA)
ပြန့်ပွားလွယ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း/ အမျှင်မွှားဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း
ပုံသဏ္ဍာန်အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်သော ဇန်တိုဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း(PXA)
ဦးနှောက်နှင့် ကျောရိုးနဗ်ကြောစည်း အခေါင်းများ၏ အတွင်းမြှေးအောက်တွင် အမျှင်တစ်ရှူးများစုလုံးသောကြောင့် တစ်ရှူးများမာကျောလာရာမှ ဖြစ်သည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း
အဆင့်မြင့် အကျိတ်များ
(အဆင့် ၃ သို့မဟုတ် ၄)
ဆဲလ်အိုများမှ ဆက်လက်မျိုးပွားနိုင်သည့် ဆဲလ်ပျိုများအဖြစ် ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်သော ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (AA)
ဆဲလ်အိုများမှ ဆက်လက်မျိုးပွားနိုင်သည့် ဆဲလ်ပျိုများအဖြစ် ပုံသဏ္ဍာန်အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်သော ဇန်တိုဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း
ရိုးရိုးဦးနှောက်မြင်း / Glioblastoma multiforme (GBM)
ဦးနှောက်အလယ်မျဥ်းတွင် တည်သည့် ပြန့်ပွားလွယ်သော မျှင်ထူတစ်ရှူးမြင်း (DIPG)

ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဆိုတာ ဘာလဲ။

ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း (သို့မဟုတ် ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအကျိတ်ငယ်) သည် ကလေးများတွင် အဖြစ်အများဆုံး ဦးနှောက်အကျိတ်ဖြစ်သည်။ အဆင့်နိမ့်အကျိတ်ဖြစ်သည်။ အဆင့်မြင့်သွားရန် ခဲယဥ်းသည်။ ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းသည် ၁၀ နှစ်ကလေးများတွင် အသက်ရှင်နိုင်သည့် ရာခိုင်နှုန်း 90% ရှိသည်။ သို့သော် နို့စို့ကလေးများအတွက် ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်သည် အသက်ပိုကြီးသော ကလေးများထက် ပိုဆိုးလေ့ရှိသည်။

ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းသည် အဆင့်လိုက်ကြီးထွားတတ်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ကလေးများတွင် ဤအကျိတ်များသည် ဦးနှောက်ငယ်နှင့် အလင်းလမ်းကြောင်းတွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ကြီးထွားနှုန်းနှေးသည့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းအတွက် အဓိကကုသမှုမှာ ခွဲစိတ်ကုသမှုဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ကပ်လျက်ရှိသည့် ဦးနှောက်ဖွဲ့စည်းပုံများကြောင့် အကျိတ်အားလုံး ( အလင်းလမ်းကြောင်းရှိ ဦးနှောက်မျှင်ထူ တစ်ရှူးမြင်းများ) ကို အရှင်းဖယ်ထုတ်၍မရနိုင်လောက်ပါ။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဆိုင်ရာ ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်

ကုသပျောက်ကင်းနိုင်သည့် အလားအလာသည် အကျိတ်အမျိုးအစားနှင့် တည်နေရာအပေါ်မူတည်၍ အကြီးအကျယ်ကွာခြားနိုင်ပါသည်။ အချို့ သော အဆင့်နိမ့်ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဝေဒနာရှင်များ၏ အသက်ရှင်နိုင်ခြေသည် ၉၅% ရှိသည်၊ ခွဲစိတ်မှုအောင်မြင်မည်ဆိုပါက ၎င်းနှင့်အထက်ရှိသည်။ အချို့ သော အဆင့်မြင့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဝေဒနာရှင်များ၏ အသက်ရှင်နိုင်ခြေမှာမူ ၁၀−၃၀% အထိသာရှိသည်။

ကုသနိုင်ခြေကို လွှမ်းမိုးတဲ့အကြောင်းအရင်းတွေမှာ ပါဝင်တာကတော့:

  • အကျိတ်၏အမျိုးအစားနှင့် အဆင့်။ အဆင့်နိမ့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းသည် ကြီးထွားနှုန်းနှေးသလို ပြန်ဖြစ်နိုင်ခြေလည်း နည်းသည်။ အဆင့်မြင့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းသည် ကုရခက်သလို မကြာခဏပြန်ဖြစ်တတ်သည်။
  • အကျိတ်၏တည်နေရာ။ ဦးနှောက်အလယ်ပိုင်း သို့မဟုတ် ဦးနှောက်တိုင်တွင် တည်သောအကျိတ်များထက်စာလျှင် ဦးနှောက်ကြီး သို့မဟုတ် ဦးနှောက်ငယ်တွင် တည်သောအကျိတ်များသည် ကုသပျောက်ကင်းနိုင်ခြေပိုများသည်။ အဓိကအချက်မှာ အကျိတ်ကို အရှင်းခွဲထုတ်ရန် အလွန်ခက်ခဲသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
  • အကျိတ်ကို အရှင်းခွဲထုတ်နိုင်မည်ဆိုပါက။ ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်အတွက် အရေးအကြီးဆုံးအချက်တစ်ချက်မှာ အကျိတ်ကို အရှင်းခွဲထုတ်နိုင်ခြင်းရှိမရှိဟူသည့် အချက်ပင်ဖြစ်သည်။ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အကျိတ်ပြန်မပေါ်နိုင်လောက်အောင် အရှင်းခွဲထုတ်ထားသည့် ကလေးများသည် ကုသပျောက်ကင်းနိုင်ခြေအများဆုံးဖြစ်သည်။
  • ရောဂါစစ်တမ်းထွက်ချိန် ကလေး၏အသက်အရွယ်။ ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်ကို တွက်ရာတွင် အသက်အရွယ်ကို ထည့်တွက်ရသည့် အတိုင်းအတာသည် သက်ဆိုင်ရာ အကျိတ်အမျိုးအစားပေါ်မူတည်သည်။ ရောဂါရှိမှန်းသိရချိန်တွင် အသက် ၃ နှစ်နှင့်အထက်ရှိပြီဖြစ်သည့် အဆင့်နိမ့်ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဝေဒနာရှင် ကလေးငယ်များသည် ၃ နှစ်အောက်ကလေးများထက်စာလျှင် ရလဒ်ပိုကောင်းတတ်သည်။ ရောဂါစစ်တမ်းထွက်ချိန်တွင် လူနာအသက်ငယ်သေးပါက ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းရောဂါအဆင့်မြင့်စေကာမူ ရလဒ်ကောင်းတတ်ပါသည်။
  • ကင်ဆာပျံ့နှံ့ခြင်းရှိမရှိ။ ဦးနှောက်၏အခြားနေရာများ သို့မဟုတ် ကျောရိုးအထိ ပြန့်ပွား သို့မဟုတ် ပျံ့သွားသော ကင်ဆာမှာ ကုရခက်တတ်ပါသည်။
  • ကလေးတွင် NF1 ရှိနေခြင်းရှိမရှိ။ နဗ်ကြောမျှင်ထူမြင်း ပွားခြင်း အမျိုးအစား ၁ (NF1) ရှိနေသည့် အဆင့်နိမ့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဝေဒနာရှင် လူနာများသည် NF1 မရှိသည့် လူနာများထက် အခြေအနေပိုကောင်းတတ်ပါသည်။
  • စဖြစ်သည့် ကင်ဆာဖြစ်ပါက သို့မဟုတ် ပြန်ဖြစ်သည့် ကင်ဆာဖြစ်ပါက။ ပြန်ဖြစ်သည့် ရောဂါဆိုလျှင် ကုရခက်ပါသည်။
  • အကျိတ်၏ မော်လီကျူးဆိုင်ရာ ရောဂါသွင်ပြင်များ။ အကျိတ်ရှိ မျိုးဗီဇများနှင့် အကျိတ်ဆဲလ်များရှိ ရောဂါသွင်ပြင်များအပိုင်းတွင် အချို့သောပြောင်းလဲမှုများသည် အဆိုပါရောဂါကို ကုသရလွယ်သွားစေသည် သို့မဟုတ် (ပစ်မှတ်ထားကုထုံးဟု ခေါ်သည့်) အသစ်ပေါ်ထွက်လာသော ကုထုံးများကို သုံးနိုင်စေပါသည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကို ကုသခြင်း

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကို ကုသခြင်းသည် အကျိတ်အမျိုးအစား၊ တည်နေရာ၊ ပြန့်ပွားခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်ဖြစ်ခြင်းရှိမရှိဟူသည့် အချက်များအပေါ် မူတည်ပါသည်။ ဥပဒ်ပေးတတ်သည့် အကျိတ်များကို အထူးကြပ်မတ်ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဆရာဝန်များသည် လူနာ၏အသက်အရွယ်ကိုလည်း ထည့်သွင်းစဥ်းစားပါသည်။. အလွန်ငယ်သည့် ကလေးငယ်များတွင် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး ကိုသုံးမည်ဆိုပါက ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအန္တရာယ်မြင့်မားသောကြောင့် ၎င်းကုထုံးကို ဆရာဝန်များက ရှောင်ကြပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများကို ကုသရန်အတွက်မူ စတီးရွိုက်ဆေးများနှင့် အတက်ကျဆေးများကို လိုကောင်းလိုနိုင်သည်။ ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကြောင့် ဦးခေါင်းထဲ ရေဝင်နေသည့် ဝေဒနာရှင်ကလေးအချို့သည် ဦးနှောက်ဝန်းကျင်၌ အရည်များခိုအောင်းခြင်းကို ဟန့်တားရန် ဦးနှောက်ထဲတွင် အရည်လွှဲလမ်းကြောင်းကို ထည့်သွင်းရနိုင်သည်။ အရည်လွှဲလမ်းကြောင်းဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်အရည်ကြည်များကို ဖောက်ထုတ်ရာတွင် သုံးသည့် ပြွန်ငယ်ဖြစ်ပါသည်။

အရည်လွှဲလမ်းကြောင်းဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်ဝန်းကျင်၌ အရည်များခိုအောင်းနေခြင်း (ဦးနှောက်ရေဝင်ခြင်း) ကို ဟန့်တားရန်သုံးသည့် ပြွန်ငယ်ဖြစ်ပါသည်။

အရည်လွှဲလမ်းကြောင်းဆိုသည်မှာ ဦးနှောက်ဝန်းကျင်၌ အရည်များခိုအောင်းနေခြင်း (ဦးနှောက်ရေဝင်ခြင်း) ကို ဟန့်တားရန်သုံးသည့် ပြွန်ငယ်ဖြစ်ပါသည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဝေဒနာရှင်လူနာများအတွက် ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုတွင် အတွင်းထုတ်ဂလင်းပညာ၊ မျက်စိပညာ၊ ပြန်လည်အားဖြည့်သော ကုထုံးကျောင်းဝန်ဆောင်မှုများနှင့် စိတ်ပညာကဲ့သို့သော ဝန်ဆောင်မှုများကို အားဖြည့်ပေးနိုင်စေရန်အလို့ငှာ သင့်တော်မည့် ဆေးပါရဂူထံ ညွှန်းပို့ခြင်းများပါဝင်သင့်ပါသည်။

ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းဘဝ

ကလေးများတွင် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းဖြစ်ပြီး ပြန်လည်နာလန်ထူလာမှုနှင့် အဆိုပါမြင်းကျိတ်၏ ရေရှည်အကျိုးဆက်များရှိနေမှုသည် ၎င်းတို့ရရှိသည့် ကုထုံးများအပေါ်မူတည်သည်။ လူနာများတွင် ရောဂါပြန်ဖြစ်မှု သို့မဟုတ် တိုးတက်မှုများကို စောင့်ကြည့်ရန် နောက်ဆက်တွဲ ဂရုပြုစောင့်ရှောက်မှု၊ ဓာတ်ခွဲခန်းစမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု၊ ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးမှုကို ပုံမှန်ပြုလုပ်မှုများ လိုအပ်ပါသည်။ အကျိတ်အမျိုးအစား၊ ကုထုံးအပေါ်တုံ့ပြန်မှုနှင့် လူနာတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီအလိုက် လိုအပ်ချက်များအပေါ် အခြေခံထားသည့် အချိန်စာရင်းအချိန်စာရင်းကို ကျန်းမာရေး ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုအဖွဲ့က သတ်မှတ်ပေးပါမည်။

ကလေးများတွင် ဖြစ်ပွားတတ်သည့် နာတာရှည်ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်းကျိတ်ရောဂါ

အဆင့်နိမ့် ဦးနှောက်ကြယ်ဆဲလ်မြင်း သို့မဟုတ် ဦးနှောက်မျှင်ထူတစ်ရှူးမြင်းသည် နာတာရှည် သို့မဟုတ် တာရှည်စွဲကပ်နေသော ရောဂါဖြစ်သည်။ ခြုံကြည့်မည်ဆိုပါက အဆင့်နိမ့် ဦးနှောက်မျှင်ထူတစ်ရှူးမြင်းဖြစ်ပြီး အသက်ရှင်သည့် ရာခိုင်နှုန်းမြင့်သော်လည်း အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုကြာလျှင် အကျိတ်ပြန်ပေါ်ခြင်း သို့မဟုတ် ရောဂါအဆင့်မြင့်လာခြင်းမျိုးရှိတတ်သည်။ လူနာသည် နောက်ထပ်ကုထုံးများနှင့် ကုသမှုများကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ခံယူသွားရန် လိုအပ်နိုင်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူနာသည် ကုထုံး သို့မဟုတ် အကျိတ်နှင့်ဆက်စက်နေသည့် နောက်ဆက်တွဲရှုပ်ထွေးမှုများကို ခံစားရနိုင်သည့် အန္တရာယ်ရှိသည်။ စကန်တွင် အကျိတ်ကြီးထွားမှုကို ပြနေသော်လည်း (စောင့်ကြည့်စာရင်း)ထဲထည့်ပြီး စောင့်ကြည့်သွားရန် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးနေသည့် အဖွဲ့က အကြံပြုသည့်အခါလည်း ရှိတတ်သည်။ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်တတ်မှုနှင့် လူနာ၊ မိသားစုနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးနေသည့် အဖွဲ့တို့အကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်ချက်ရှိမှုတို့သည် ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်မှုနှင့် ရောဂါကုသမှုကို ထောက်ကူရာတွင် အခရာကျသည်။

 

ပညာရပ်နယ်ပယ်စုံမှ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များအဖွဲ့သည် လူနာတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီ၏ လိုအပ်ချက်များကို ကူညီဖြည့်ဆည်းပေးပြီး ရေရှည် ကျန်းမာရေးနှင့် လူနေမှုဘဝအရည်အသွေးတို့ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသည်။ ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုများနှင့် ပုံရိပ်ဖော်စစ်ဆေးမှုများသည် ကုသမှုခံယူပြီးနောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် ပေါ်လာနိုင်သည့် ကျန်းမာရေးပြဿနာများကိုစောင့်ကြည့်ရာတွင် အလွန်အရေးပါလှပါသည်။

အခြားဆက်လက်လေ့လာရန်− ဦးနှောက်အကျိတ်များဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းဘဝ

---
ပြန်လည်ဆန်းစိစစ်ခဲ့သည့်သောအချိန် ရက်စွဲ− ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ